Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Romana Dobrzyńskiego. Był dla nas nie tylko bliskim przyjacielem, ale także człowiekiem o niezwykłej wrażliwości, inteligencji i poczuciu humoru, które potrafiło rozjaśnić nawet najtrudniejsze chwile.
Roman był wybitnym esperantystą, którego pasja do języka esperanto przerodziła się w konkretne dzieła. Tworzył książki, które nie tylko promowały ten język, ale także ukazywały jego piękno i obecność w świecie, w ludziach, kulturach i codziennych historiach.
Poprzez swoje filmy przedstawiał działalność społeczności esperanckich na różnych kontynentach, w tym w Japonii i Brazylii, przybliżając tym samym ideę esperanto tysiącom ludzi i czyniąc ideały wzajemnego zrozumienia i otwartości bardziej namacalnymi.
Straciliśmy nie tylko wybitnego specjalistę i ambasadora idei jednoczącej ludzi ponad granicami, ale przede wszystkim dobrego, mądrego i życzliwego człowieka. Jego kreatywność, praca i obecność na zawsze pozostaną z nami – w naszych wspomnieniach, rozmowach i w dziełach, które nadal będą nas inspirować.
Muzeum Ziemi Sądeckiej w Nowym Sączu wspólnie z Centrum Edukacji Międzykulturowej zorganizowało wystawę „Esperanto poza granicami czasu i przestrzeni”. Wystawa potrwa 3 miesiące, znajduje się w budynku ratusza w Miasteczku Galicyjskim i została uroczyście otwarta 07.11.2025.
Plansze, w Esperanto i po polsku, obrazujące życie i osiągnięcia Ludwika Zamenhofa oraz wiele ciekawych informacji o ruchu esperanckim w kraju i za granicą, zostały przygotowane w 2017 roku w setną rocznicę śmierci Zamenhofa. Rok ten był ogłoszony przez UNESCO rokiem Zamenhofa (razem z Tadeuszem Kościuszko). Odbyło się to na wniosek Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a pośrednio na wniosek polskich esperantystów.
W tym czasie sfinalizowano też kilkuletnie wysiłki wpisania Esperanta na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce. Jedna z plansz przedstawia moment wręczenia decyzji na ręce Haliny Komar i Kazimierza Krzyżaka przez wiceminister Ministerstwa Kultury.
Razem z planszami została wydana broszura z tymi samymi zdjęciami. Wydawcami byli Ministerstwo Kultury, Ambasada Polska w Seulu oraz Centrum Edukacji Międzykulturowej. Ambasada w Korei Południowej była zaangażowana ponieważ w Seulu w 2017 odbywał się Światowy Kongres Esperanta z udziałem ponad 1000 osób z kilkudziesięciu krajów.
Broszura została wydana w Esperanto i w j.angielskim aby dotrzeć do jak najszerszego kręgu odbiorców niepolskojęzycznych.
Program uroczystości otwarcia wystawy zawierał oficjalne przywitanie gości przez z-cę dyrektora muzeum, przywitanie gości przez prezes CEM wraz z podziękowaniami dla pracowników muzeum za umożliwienie pokazania dorobku esperantystów szerszej publiczności.
Szczególne podziękowania należą się Alicji Skalskiej, Marii Baran, Jarosławowi Szewczykowi i Marianowi Kocykowi za wkład pracy przy organizacji wystawy.
Po obejrzeniu symulacji przywitania przez samego Zamenhofa (użyto Sztucznej Inteligencji) odśpiewaliśmy hymn esperancki z akompaniamentem na akordeonie Alicji Skalskiej.
Następnie wysłuchaliśmy prelekcji Marii Baran „115 lat Esperanta w Nowym Sączu”.
Poznaliśmy wiele szczegółów działalności filii Polskiego Związku Esperantystów w Nowym Sączu, jak również działalność CEM, które istnieje od 2012 roku jako samodzielna organizacja pozarządowa o szerszym spektrum zainteresowań. Do oferty kursów Esperanta dołączyliśmy kursy języka angielskiego.
Na koniec wznieśliśmy toast za udane przedsięwzięcie i delektowaliśmy się tortem w barwach biało zielonych czyli esperanckich, a goście mogli dodatkowo obejrzeć w gablotach wszelkiego typu wydawnictwa w języku Esperanto.
Bożena Kocyk
W dniach 20-25.10.2025 Nowy Sącz odwiedziła grupa Litwinów z Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Poniewieża. Nasze stowarzyszenie wzbogaciło ich pobyt włączając się i organizując kilka punktów programu, tym bardziej, że przyjazd odbył się w ramach programu Erasmus, w którym i CEM jest zaangażowany. Jedną z uczestniczek była litewska esperantystka, która okazała się nieoceniona, ponieważ Esperanto było naszym podstawowym językiem do komunikacji.
Jeden z członków CEM – Marian Kocyk oprowadził grupę po Nowym Sączu pokazując najciekawsze miejsca i najważniejsze zabytki związane z historią miasta.
Następnego dnia odbyło się spotkanie członków CEM z grupą z Litwy, na którym mówiliśmy o działalności naszych stowarzyszeń i o specyfice pracy z seniorami.
Bożena i Marian Kocykowie towarzyszyli też grupie do Kamiannej, do ośrodka „Miodna Klinika” zajmującego się apiterapią. Odbyły się tam warsztaty, prowadzone przez znawcę pszczelarstwa i tematów pokrewnych. Tu także bardzo się przydało Esperanto do tłumaczenia.
Ostatnim punktem, z naszej strony, była prezentacja B.M. Kocyków „Dubaj- luksus na pustyni” z pięknymi zdjęciami z podróży i ciekawymi informacjami o Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Goście z Litwy z pewnością wywieźli miłe wspomnienia z pobytu w naszym mieście.
Bożena Kocyk
