Eskapo el maljuna aĝo al Esperanto
Tre interesa evento okazis al membroj de Centro de Interkultura Edukado en Nowy Sącz. Ĝi realiĝis danke al sukcesa Erasmus+ projekto „Eskapo el maljuna aĝo al Esperanto”, preparita de Halina Komar , kiu bedaŭrinde pro serioza malsano ne povis efektivigi ĝin.
La titola ideo estas sufiĉe vasta do ebligis por partoprenantoj edukiĝi, turismi kaj moviĝi favore por ilia sano.
Por atingi la celojn de tiu-ĉi ideo, ni organizis kursojn surloke en Nowy Sącz kaj en junio 2022, 2-semajnan vojaĝon de 30 persona grupo al Herzberg am Harz.
La intensa , enkonduka kunlaboro de la estraro de CEM (Maria Baran, Maria Janisz, Jolanta Kieres, Bożena Kocyk) kun Peter Zilvar kaj Zsofia Korody el Sudharza Esperanto Centro en Herzberg formis la interesan kaj riĉan programon .
Por komencantoj ni preparis „miksitan” kurson de Esperanto , dum kiu oni uzas retan-ĉeestan formon de lernado. Por helpi apliki interreton kursantoj havis metiejojn pri la komputila uzado de vortaroj, lingvaj ekzercoj kaj utilaj aplikaĵoj . Konversacioj en la angla por la parto de la grupo helpis dum la komunikado en unu el la hoteloj, gvidataj de nederlandanoj.
Longa distanco al Esperanto-urbo permesis al ni halti survoje kaj viziti interesajn , historiajn objektojn . En la pola Malsupra Silezio ni vidis la kastelon Moszna , urbodomon kaj ekzekutistan sidejon en Paczków. Poste ni vizitis monumentan palacon de Marianna Orańska en Kamieniec Ząbkowicki. La nederlanda princino heredis ĝin en la jaro1837 de Hohenzollern familo.
En Wambierzyce , krom viziti bazilikon ni promenis laŭ la interesa Krucvojo, bele lokita sur la loka deklivo. Precipe admirinda estis postcisteriana, abateja komplekso en Krzeszów . La barokstila, riĉe ornamita baziliko havas multe da pentraĵoj de Wellman nomata Rafaelo aŭ Rembrandto de Malsupra Silezio.
Preskaŭ sur nia vojo, sude de Drezno, troviĝas Saksona Svislando, kie valoris viziti kastelon Pillnitz , kiu iomette similas ĉinan pagodon. Tie du aliaj objektoj kaptis nian atenton: la gondolo de Augusto la 2-a Forta kaj 200-jara arbo kamelio , speciale protektata vintre kontraŭ frosto per moviĝanta , grandega vintrokovrejo . Proksime impresis nin fortikaĵo Konigstein
En Sieber, kie ni tranoktadis en Zum-Pass kaj Iris hoteloj Peter montris al ni Malgrandan Nederlandon.La grupo de nederlandanoj translokiĝis tien kaj metis ĉe la domoj siajn simbolojn .
De la monto Grosse Knollen (687 m), kien ni grimpis dum la unua posttagmezo ni observis milinojn da sekaj arboj. Nia helpanto kaj akompananto , la nederlandano Andris klarigis , ke pro sekeco kaj insektoj ili devas esti forigitaj el la Nacia Parko.
Matene Zsofia Korody instruis Esperanton al la grupo. Ambaŭ flankoj estis ege kontentaj: Zsofia pro entuziasmaj kaj diligentaj lernantoj kaj ili pro la perfekta, profesia instruistino.
La plej grava momento de nia restado estis oficjala akcepto en Kavalira Salono de Wolf Kastelo fare de la urbestro Kristoforo Wagner kaj publika inaŭguro de amikectabulo kun la ĉeesto de la urbestro kaj membroj de la du asocioj.
La ideon de stabila , daŭra signo de nia komuna agado sufloris al ni germanajn esperantistojn . Franciszek Palka, konata en nia regiono skulptanto, skulptis, en rustika stilo, la lignan palison .Ĝi tre plaĉis al ĉiuj kaj bone prezentiĝas en la parko Domeypark sur la verda , herba fono. La nombroj sur brakoj de la paliso signifas la distancon de Herzberg al Nowy Sącz kaj al la partnera, pola urbo Góra . Krome la urbestro malantaŭ la paliso muntis priskribon de la evento .
En Esperanta Centra Ĝardeno ni gustumis la veran, hungaran gulaŝon . Du nereĝistaraj lokaj asocioj :Futurateliero kaj Juesseehilfe regalis nin per bongustaj kukoj kaj instruis, kiel ludi bulojn , kiujn ni poste ricevis kiel donacoj.
Muzikaj elementoj ne mankis . Instruisto pri antikvaj, unikaj instrumentoj alportis tamburinojn kaj ni sekvis lin batante ilin laŭ la ritmo. La sama instruisto estras blovorkestron, kiu ludas per longaj tuboj , specoj de malnovaj, popolaj trumpetoj.
Dume ni vizitis la ĉirkaŭaĵon: la ruinoj de Citadele Schwarzfeld, norvegstilan, lignan preĝejon kiu rememorigas la templon Wang en Karpacz , Osterode, kie sur la marketplaco troviĝas ruĝaj trabamuraj domoj.
Pri tre malnovaj historiaj, lokaj eventoj ni aŭskultis en Reĝa Pallatium en Goslar, la romanika kortego fondita ĉe la komenco de XI jarcento. La kastelo famas pri la trono de Federiko Barbarossa (1150-1190).
Kontraŭe en Getingo . Laŭ ĝiaj stratoj en nova epoko promenadis sciencaj famuloj . En fama Georgo Augusto Universitato studis 44 nobelpremiitojn . Krom la universito tie ekzistas la mondfama Max Planck Instituto. Kunligita kun Getingo estis ekzemple la pola historiicisto Szymon Askenazy, matematikisto Hugo Steinhaus , kriptaĵisto de Enigma Marian Rejewski kaj Oppenheimer -kreinto de atombombo.
En la Harzmontara regiono troviĝas kuracloko Bad Lautenberg iom simila al la pola Krynica. La lasta ekskurso en la ĉirkaŭaĵo estis al Duderstadt . Tie oni povas admiri preskaŭ 600 trabamurajn , multkolorajn brikdomojn . La plej malnova en Germanio trabamura urbodomo , ankaŭ estas vera unikaĵo . En la centro turistoj trovos la domon de Goethe , nun hotelo.
Revenante ni haltigis en Dresdeno. Nur kelkajn monumentojn ni kapablis vidi. Oni ne povas preterlasi la preĝejon Frauenkirche , Operejon kaj Galerion de Malnovaj Majstroj samtempe, kiel la luterana Preĝejo de Paco en Świdnica -europa raraĵo el 1657- jaro.
Plenaj de intrtesaj travivaĵoj ni nun fervore planas novajn , Esperantajn , kulturajn kaj turismajn aktivaĵojn.
Bożena Kocyk
Ni invitas al Zamehofa Tagoj en Nowy Sącz
14 – 17. 12. 2017
plakat. (programo) pdf, Zaproszenie-s1.(invitilo) pdf, Zaproszenie-s2.(invitilo) pdf.
SURPRIZA DONACO DE POLA AMBASADEJO en SEULO al PARTOPRENANTOJ de UK.
Fama estas tra la mondo pola gastigemo, sed neniu supozis, ke la konfirmon de tiu ĉi nacia eco, ni trovos en tiom malproksima lando kiel Koreo!
Julie mi kune kun E- Klubanino Jolanta Kieres, partoprenis la UK-on en Seulo. Alveninte tie – ni sentis sin ravitaj jam de la unua momento en tiom grandega, tiel bela kaj juna urbo. Jes, ĝuste pri juneco oni pensas , trapasante la stratojn de la korea ĉefurbo. Komparante tion kun la prec ipe grizhara homamaso videbla en europokcidentaj landoj, videblas granda diferenco de la aĝo – en Seulo surstrate rekonteblaj estas la plej ofte junaj homoj, kontraŭe al. loĝantoj de eŭropaj urboj.
En la Kongresejo ni tuj ekvidis nian ekspozicion „Zamenhof- la kreinto de Esperanto”: ĝiaj 18 tabuloj estis montritaj sur pentrostabloj. Badaŭrinde, en la kongresa libro damaĝis nin la misa informo, ke la ekspozicion prezentas Gizela Matray, kvankam ĝi estis preparita de du personoj: Halina Komar kaj Ewa Tracz (CEM Nowy Sącz kaj BRW Wrocław).
La ekspozicio estis prilaborita laŭ mendo de Ministerio de Eksterlandaj Rilatoj (Aferoj?) kaj nune dissendita de ili al 180 polaj diplomatejoj en la mondon. Nia nuna tasko estas helpi por enkonduko de nacilingvaj tekstoj anstataux ĝenerala en la tabuloj angla lingvo. Pri traduko de la testo angla al naciaj – okupiĝas jam lokaj instancoj, ni nur helpas pri teknikaj ŝanĝaferoj (Ewa Tracz).
Plibonigis nian humoron trovita en la Kongresejo granda kvanto de bonkvalitaj, 20-paĝaj, plenkoloraj broŝuroj en formato A4, montrantaj la tutan ekspozicion. Tio estis la donaco por ĉiuj partoprenantoj de la Seula Universala Kongreso, fare de Pola Ambasadejo en ĉefurbo de Korea Respubliko – konfirmis tion surskribo sur dorsa kovrilpaĝo de la broŝuroj: Embassy of the Republic of Poland in Seul kun pola ŝtata emblemo. La surpriza donaco feliĉigis nin, kaj nia pola 25-persona teamo sentis eĉ fieron pro la malavareco kaj gastigema gesto de la lokaj polaj diplomatoj. Tial ni konsentis komunan viziton en nia Ambasadejo, por danki al ili. La organizan taskon prenis samideano Leszek Kordylewski, bonege aranĝante ne nur la viziton de nia trupo en Ambasadejo, sed ankaux preparinte skemon de iomete komplika veturado per la publikaj transportiloj tra tiu ĉi grandega urbo.
Ĉio ĉi sukcesis, kaj ni estis la gastoj de Pola Ambasadejo en Seulo, kie gastregalis nin ĝia Ĉefino – Joanna Wasiewska kun aliaj diplomatoj. Ŝi partoprenis la Solenan Malfermon de la UK – tiam mankis la Ambasadoro, kaj la vakanta posteno estis okupita jam post la UK. Dum nia vizito regis tie bona etoso, daŭris simpatiaj interparoloj, kaj ni ricevis interesajn informojn pri la plej nova historio de la Korea Republiko kaj ĝia popolo. Helpis tio kompreni al ni la veran, sinceran zorgon de la loĝantoj pri ilia urbo kaj grandan amon al. sia lando.
Por ni ĉiuj la vizito postlasis gravan memoron kaj vere pliriĉigis nian Azian, Kongresan aventuron.
Halina Komar
Jen kelkaj fotoj pri la evento:
Tion, kio estas neebla – ni plenumas tuj, je mirakloj oni devas momenton atendi…”
La titola konstato estas vera, kondiĉe ke temas pri la agado en esperantista medio plena de helpemaj bonvoluloj, pretaj tuj engaĝiĝi en laboro „por publika bono”, speciale – por bono de Esperanto! Jen rakonto pri realigado de gravega „neeblaĵo”:
La 15-an de januaro 2015 ni sukcesis aranĝi kondiĉojn, por ke la 2017a jaro estu dediĉita de UNESCO kiel monda Zamenhofa Jaro! Tio okazos lige kun 100-jara mortdatreveno de nia Majstro! Tre helpis al nia afero la fakto, ke en Ministerio de Kulturo kaj Nacia Heredaĵo (MKkNH), oni memoris pri nia lasta aktivado por enlistigi Esperanton kiel kulturan heredaĵon. Tial, kiam iĝis ebleco proponi far pola registara institucio al UNESCO du gravajn, mondfamajn polojn, la Ministerio elektis inter multaj proponoj ĝuste nomojn de Ludoviko Zamenhof kaj Tadeusz Kościuszko. Por famigo de T. Kościuszko laboras granda, forta Instituto lianoma, kiu tre rapide povis prepari necesajn dokumentojn. En alia flanko estis ni – kelkaj homoj el diversaj E-organizaĵoj, kiuj ricevis nur du labortagojn por prepari la dokumentaron por tiu ĉi celo!
Imagu – pri la ŝanco por aranĝi Zamenhofan Jaron, ni eksciis el letero de MKkNH, kiu venis posttagneze merkredon, la 7-an de januaro. Mi tralegis ĝin vespere kaj tuj dissendis al esperantistoj, pri kies helpo oni povus kalkuli. Kun la propono venis ligilo al 9-paĝa regularo de UNESCO en la angla lingvo. La ministerio atentigis, ke ilia propono validas ĝis mateno la 12-an de januaro, kiam plenigitaj formularoj en pola kaj angla lingvo devas troviĝi sur tablo de la ministro. Tio signifis, ke ni ricevis nur du labortagojn kaj semajnfinon por trovi la ĝustajn homojn kaj laborigi ilin en la tuj plenumenda tasko!
Mi devis preni rolon de kunordiganto de tiu tre honora kaj kapdoloriga taskaro, ĉar la tiel nomata reprezentanto de la estraro de EDE-PL Jerzy Walaszek, al kiu estis direktita oficiala letero de la Ministerio, informis la Kulturministerion, ke ili bezonas unu aldonan monaton por ĉion aranĝi (kvankam la regularo montris precizan, mondan datlimon por ĉiuj interesitoj), kaj mi timis, ke la ŝanco povus vaporiĝi. Feliĉe – kiel ĉiam tre engaĝiĝis samideano Kazimiro Krzyżak (forigita sen klarigo el la estraro de EDE-PL) kun ankaŭ jam eksaj estraraninoj de EDE-PL – Gizela Matray kaj Dorota Burchard. Tial ili jam estis radiko por prepari la proponon nome de „socia grupo de agantoj” ( al kiu mi ankaŭ aliĝis), kaj MKkNH permesis al ni prepari la formularon, se ne funkcias „normala estraro” de EDE-PL.
Sed problemoj komenciĝis jam de la unua paŝo: ni ĉiuj ne konis sufiĉe bone la anglan, por traduki la UNESCO–regularon pri la temo kaj la ĝustan formularon. Tial mi tuj sendis peton al Seán Ó Riain por traduki la regularon pri la temo kaj plenigi la ĝustan formularon nome de Pola Esperanto-Asocio.
Ne ĉiuj kredas je intuicio/antaŭsento, sed io min konvinkis subkonscie, ke la afero estas tiom grava, ke oni devas „stimuli la sorton” – mi decidis gvidi samtempe 2 diversajn fadenojn de la preparoj: unu nome de PEA kaj la duan – anstataŭ EDE-PL. Tial estis engaĝigitaj multaj personoj, kiuj dum tiom mallonga tempo sukcesis prepari du diversajn proponojn al la Ministerio. Kaj okazis, ke mia intuicio ne eraris – unu el la projektoj estis maltraktita pro unu malĝusta frazo kritikanta EU, pro kio ĝi estis rifuzita. Sed restis la dua, preparita paralele, kio savis la aferon.
Mi volas montri al vi teamon de eksterordinaraj homoj, kiuj lasis siajn okupojn, kaj dum mallonga periodo donacis sian atenton kaj zorgon por nia kuna tasko – okazis dekoj da skajpo-interparoloj, retaj kontaktoj kaj eksterlandaj telefonoj, helpis min eĉ nekonataj homoj, tradukante kaj korektante ĉiujn frazojn de la dokumentoj. Do – kronologie:
Seán Ó Riain – kiel tradukanto de la regularo kaj pleniganto de la formularo por PEA, Jozef Reinvart, Petro Balaż – kiuj helpis formuli la taskaron en la formularo, Bożena Kocyk – tradukis tion al pola lingvo, kaj la samon faris filino de Ewa Szymanska loĝanta en Londono, dum nokto (mi ricevis la perfektan tradukon je 5-a h. matene), Stanislavo Mandrak – kiu subskribis kaj stampis la dokumentojn kaj devis veturi dimanĉe al Katowice por sendi tion per trajna kuriero al Varsovio, kie jam atendis la koverton Alina Mozer, por kunporti ĝin matene al la Ministerio…
La duan fadenon ni komencis de alia flanko pro la manko de lingvokono: unue ni plenigis la formularon pollingve kaj tion faris Gisela Matray laŭ kunaj konsiloj kaj centoj da telefonaj interparoloj, ĉar ŝi nune loĝas en Sicilio! La teksto estis kompilita de Gisela kun konsiloj de Kazimiro Krzyżak, Dorota Burchard kaj mi. Por prepari teknike la formularon, helpis Alina Mozer kun la edzo, ĉar estis bezonata tabelo, kiun ni ne kapablis fari. Kiam la dokumentoj jam estis pretaj – mi turnis min al Łukasz Żebrowski, por ke li trovu tradukantojn inter junularo, plej bone regantaj la anglan lingvon. Kaj li trovis! Post kelkaj horoj, danke al helpo PEJ/TEJO–anoj ni havis la dokumentaron, kiun transdonis al la Ministerio kun sia subskribo Kazimiro Krzyżak – sukcese kaj ĝustatempe! La junuloj, kiuj rapide tradukis niajn dokumentojn al la angla lingvo estis: Agata Cichocka, Tobiasz Kubisiowski, Tomasz Szymula kaj provlegis ĝin „denaskaj anglalingvanoj” Meiyer Goren kaj Rogier Huurman.
Jen nia Esperantujo! Mirinda spaco, kie oni povas kalkuli ĉies helpon eĉ de nekonataj homoj – por ke neeblaĵo estu tuj realigebla!
E S T R A R O de
Universala Asocio de Esperanto
Nieuwe Binnenweg 176
3015 BJ Rotterdam,
Nederlando
Celante daŭrigi la vojon, komencitan per enskribo de la lingvo Esperanto, kiel portanton de esperanta kulturo sur la liston de Nemateria Kulturheredaĵo de Pollando, en Pola Senato renkontiĝis la 3-an de marto 2015 reprezentantoj de landa Esperanta movado. La Kunsidon organizis Senatano prof. dr hab. Edmund Wittbrodt, kiu prezidas Parlamentan Grupon Subtenantan Esperanton, kun cxeesto de nova deputito RP – Aleksander Sosna (konata en Esperantujo pro lia grava rolo por organizado en 2009 la 94an UK-on en Bialistoko) kaj partopreno de 19 aktivaj reprezentantoj de diversaj polaj Esperanto-organizaĵoj, alvenintaj el cxiuj regionoj de la lando.
Dum inaŭgura parolado, la Senatano montris sian profundan konon de la temo kaj engaĝiĝon por solvi situacion de pola E-movado. Kiel enkonduko al posta vigla k. interesa diskuto, estis artikolo preparita de Kazimiro Krzyżak (aneksita al tiu ĉi letero) kaj poste – plano de Reaktivigo de E- Instruantaro en Pollando, ekproponita de Halina Komar.
Dum la diskuto, temaroj estis klarigitaj, precizigitaj aŭ korektitaj. Planita por 2 horoj kunveno daŭris eĉ 3,5 horoj, kaj devis finiĝi pro taskoj de nia Senatano… Kiel la plej urĝaj ni elektis jenajn temojn:
Serĉado eblecojn k. manierojn por krei tutpollandan forumon aŭ koalicion, kio permesus kunigi la kapablojn kaj fortojn de divigitaj E-organizaĵoj
Esploro bezonojn kaj ankaŭ vojojn al decidpovuloj (ankaŭ politika interveno) en la ŝtata eduka sistemo, cele aldoni Esperanton al lingvoj oficiale uzataj en pola edukado kaj atesti ĝin kiel unu el egzamenligvoj.
Reaktivigi polan E-instruantaron (temas pri rapida trejnado), ĉar la movado restis sen renovigo de instruista kadro jam ĉ.30 jaroj, la situacio iĝis katastrofa por nia movado.
Rekoni la eblecojn de monakirado el publikaj fontoj, por la supra celo, prilabori taŭgajn projektojn por ĉi tiu celo.
Preni ekzemplon de kolego Kazimiro Krzyżak, kiu persiste dum jaroj, konstruas la kontaktojn kun politikistoj – por ke ĉiu organizaĵo trovu simpatianojn de Esperanto en la loko de sia agado kaj komencu kontaktojn lokajn, regionajn, landajn aŭ eĉ kun loĝantaj najbare eŭroparlamentanoj – estis konfirmite, ke danke al polityka helpo, esperantistoj atingis pli multe ol antaŭe estis atendite.
Rilate al la 4a pkt. Niaj ekzemploj influu al aliaj landoj, kie eblus organizi similan strukturon je la subtenado de Esperanto per parlamentanoj, kaj tion oni jam komence planis fari ĉi jare – unue per kunigo je streboj de Visehradaj Landoj – V4, dum jubilea Ekonomia Forumo en Krynica 2015.
Sendi petdemandon al UEA – ĉu oni konsentas inviti kelkpersonan grupon de eŭrodeputitoj al Jubilea UK en Lilo? Oni ne kredas, ke povas ekzisti grandaj Kongresoj sen interpretistoj, ke homoj el la tuta mondo libere komunikiĝas nur danke al unu lingvo… Tio estus duflanka profito: politikistoj ekkonus la idealan solvon por interhomaj kontaktoj, kaj kongresanoj – vidos, ke eblas kunlabori ankaŭ kun politikistoj, kiuj povos helpi por disvolvigo de Esperanto.
Prilaboro de larĝa strategio pri promociado de Esperanto, nun ofte forgesita.
Dum la kunsido estis kreita Laborteamo, kies celo estas koordini la strebojn – prilabori konkretan planon de kunlaboro kaj komenci realigadon de la plej urĝaj taskoj. La elektita Laborteamo konsitas:
1/ Halina Komar – Centro de Interkultura Edukado Nowy Sącz, – gvidanto de la Laborteamo.
2/ Kazimierz Krzyżak – Eŭropa- Demokracja – Esperanto / Gdynia
3/ Konrad Andrzejuk – Fondaĵo de Zamenhof / Białystok
4/ Piotr Hołda – Pola Esperanto Junularo / Kraków
5/ Małgorzata Komarnicka – Regiona Buroo CEM /Wrocław
6/ Stanisław Mandrak – Pola Esperanto Asocio /Gliwice
7/ Barbara Pietrzak – Universala Esperanto-Asocio / Warszawa
8/ Irena Tomaszewska – Filio de PEA /Szczecin
Entuzjasmo al laboro estas granda, ĉar nur dum kelkaj tagoj jam alvenis konsentoj kaj deklaroj al kelkaj el supraj temoj – Konrad Andrzejuk deklaris, ke dum 2 semajnoj provos prepari materialojn al la punktoj 2 kaj 8. Pri la sepa temo okupiĝas K. Krzyżak, kaj ĉi tiu letero estas de li instigita. Pri la sesa temo jam estis iomete aranĝite flanke de la Senatano kaj kontaktoj daŭros ĝis EF en Krynica – se temas pri kunaj agoj por Esperanto en landoj V4, sed estus bonege, se ankaŭ en aliaj landoj oni postu niajn paŝojn sur kampo de rilatoj kun politikistoj … Por Halina Komar restis temoj 3-4 kaj tio signifas – ke mi devos „sidi kaj ĝemi” laŭ la vortoj de Stefano MacGill…
Sed mi ricevis fortan subtenon de Ilona Koutny, kiu deklaris nome de UAM Poznan kaj ŝia Interlingvistika Fako, seriozan helpon por montritaj planoj pri reaktivado de instruiataro en Pollando kaj fakan protektadon por la tuto.
Ĉio dependas nun de la mono, pri kiu mi batalos nune la tutan monaton, kalkulante ankaŭ helpon de Petro Balaż, Zsofia Korody kaj Katalin Kovats. Ni bezonas viajn bondezirojn de prospero en nia agado.
Amike – Halina Komar kaj Kazimierz Krzyżak
FESTANTA, VERDA SŁUPSK – la 12-an de aprilo 2017j
Ludoviko Zamenhof naskiĝis en Bjalistoko kaj mortis en Varsovio. Tamen la centan Lian mortodatrevenon honorigis nur la urbo SŁUPSK (en Pomerio) per Zamenhofa Jaro 2017.
La urbo Słupsk estas la sola urbo en Pollando kiu decidis pri ZAMENHOFA JARO 2017 – laŭ rezolucio de UNESCO (novembre 2015), kiu postulis celebradon je memoro de Ludoviko Zamenhof okaze centa datreveno de Lia morto (14.04.1917).
En la tuta mondo oni memorigas Ludovikon Zamenhof, kreinton de la lingvo internacia Esperanto kaj ideoj je frateco,paco, toleremo, interkompreniĝo de nacioj, sub aŭspicioj de UNESCO kiu konstatis, ke E-idearo tutsamas kun noblaj celoj tiu ĉi mondskala institucio.
Ne unufoje UNESCO subtenis iniciatojn de UEA , ĉar jam de pli ol 60 jarojn, E – movado troviĝas en la kampo de ĝiaj interesoj. Oni rimarkis, ke rezultoj atingataj per Esperanto en internaciaj intelektaj kontaktoj, pliproksimiĝo de nacioj, servas simile kiel celoj ka agoj de UNESCO. Tiuj ĉi ecoj de Esperanto oni substrekis ĉiu foje en rezolucioj de Ĝeneralaj Konferencoj aŭ decidoj de Direkcio, kunligitaj kun gravaj eventoj de E-movado:
1954 – MONTEVIDEO, kie oni montris neceson monitori disvolvon de Esperanto en scienco, edukado kaj kulturo, alvokis al pligrandigo de lingvoinstruado, kio fariĝis temo de kelkjara Kampanjo de UEA.
1959 – PARIZO, okaze de la 100-jara datreveno de naskiĝo, oni rekonis Ludovikon Zamenhof kiel elstaran personon de la homaro.
1985 – SOFIO, oni petis membroŝtatojn organizi solenadon de la Centjariĝo de Esperanto (1987), kaj neregistarajn organizaĵojn ‒ aliĝi al tiu solenado.
2015 – PARIZO, estiĝis decido pri patroneco de UNESCO por solenado je la 100-jara mortodatreveno de Zamenhof en la jaro 2017.
Esperanto atingis en Pollando (2014) rangon de Nemateria Kulturheredaĵo kiel portanto de la Esperanta kulturo: decido pri enskribo sur Liston de Nemateria Kulturheredaĵo, estis enmanigita la 14-an de oktobro 2016 fare de la Vicministrino pri Kulturo kaj Nacia Heredaĵo prof-ino Magdalena Gawin en manojn de deponprenantoj de la enskribo: Halina Komar kaj Kazimiro Krzyżak.
Solena Inaŭguro de Zamenhofa Jaro 2017 en Pollando okazis en urbo SŁUPSK, laŭ la volo de Urba Estraro, pro iniciato je Prezidento – dr-o Robert Biedroń (esperantisto), kiun subtenis unuvocxe la Urba Konsilantaro, decidante ke la jaro 2017 en ilia urbo estos dediĉita al celebrado je memoro pri L. Zamenhof kaj Esperanto, okaze de Zamenhofa Jaro. Nia Centro de Interkultura Edukado – CEM el Nowy Sącz , partoprenis la eventon kiel kunorganizantoj de esperantista flanko. Ni kore dankas pro la honoro, ke oni elektis ĝuste nian Centron kiel landan reprezentanton de Esperanto sociaro, por prepari la proponojn de programo kaj realigi ĝin.
La aranĝo estis reĵisorita kaj koordinita de Jolanta Krawczykiewicz, direktorino de la Urba Kulturcentro en Słupsk, kun helpo kaj kunlaboro de la Urba Kultura Fako. Oni planis realigi la eventon ĉe la strato de L. Zamenhof, sed veteraj kondiĉoj malebligis tion. Tial la aranĝon oni translokigis al sporta halo, moderna kaj komforta, tre taŭga por tia celo. Oni perfekte preparis ĝin al realigado de ĉiuj programeroj de „Matenmanĝo kun Zamenhof”.
Sen obstakloj estis instalitaj tie paneloj de tiel nomata „Senata Ekspozicio” pri Zamenhof kaj Esperanto, kiun Kazimiro Krzyżak donacis al la Urbo Słupsk kun espero, ke oni trovos lokojn en lernejoj, bibliotekoj kts. kie eblus ekspozicii ĝin dum la tuta Zamenhofa Jaro 2017.
La partoprenatojn salutis Vicprezidantino de la Urbo Słupsk Krystyna Danilecka –Wojewódzka, kore kaj interese rakontante pri la Kreinto de la lingvo internacia, instigante la junularon al lernado de Esperanto. Nin – esperantistojn, surprizis ŝia bona kono de la vivvojo de L. Zamenhof kaj videble sentebla simpatio al la ideoj, kiuj portas nia lingvo. La plej ĝoigis nin informojn de Vicprezidantino pri jam komencita instruado de Esperanto en bazaj lernejoj kaj planoj pri enkonduko de la lingvo en aliajn… Ni tre volonte helpus pri organizado de E- instruado en la urbaj lernejoj – per konsiloj, utilaj kontaktigoj kaj didaktikaj materialoj.
Centro de Interkultura Edukado – CEM en Nowy Sącz, kore dankas al Urba Estraro ankaŭ pro gastigemo, pro zorgoj de multaj personoj kaj institucioj, kies laboro garantiis sukceson de la aranĝo. Ne facile estis por ni veturi per malkomforta buseto tuj antaŭ la Paskofesto, je distanco de pli ol 1500 km ambaŭflanke, sed surloke ni ricevis bonan tranoktadon en Centro de Krea Aktiveco (Ustka), bongustan tagmanĝon en manĝejo ĉe Urbodomo kaj la tutan tempon ni estis protektitaj de simpatiaj helpantoj…
La programo antaŭe interkonsentita – estis realigita entute, inklude marŝo tra la urbo dum pluvo kaj ventego al obelisko de Zamenhof staranta en parko antaŭ la Urbodomo. Nia verdkolora grupo, kun flagoj , ŝildoj, diversaj verdaĵoj kaj floroj por meti ilin ĉe la Zamenhof – monumento marŝis por honorigi la Majstron kaj danki al Li pro Lia vivkreaĵo Esperanto, kiu influis ankaŭ al niaj vojoj de vivo…
Dum la programo, dufoje kantis la ensemblo E-FAMILIO (ĝia juna parto, arte gvidata de Alicja Skalska) kun esperantlingva repertuaro. Junulara publiko entuzjasme ĉeestis la programon – dancante kaj kunkantante la refrenojn. La plej junaj lernejanoj ekinteresiĝis pri aventuroj de MAZI en GONDOLANDO (filmetoj ), kian prezentadon realigis Marian Zdankowski el Olsztyn. Atrakciecon de lia prezentado plifortigis gvidita konkurso kun premioj al partoprenantoj. Tuj poste komenciĝis malfermita, amuziga leciono gvidita de Nina Pietuchowska el Bjalistoko, kiu ankaŭ premiis la plej diligentajn lernantojn. La tutan tempon oni povis bonguste manĝi, danke al la starantaj sur tabloj manĝproduktoj kun esperantaj nomoj – kio estis ankaŭ la temo de la konkursaj demandoj…
Danke al Pola Poŝto, ĉiuj havis eblecon aĉeti specialajn poŝtkartojn, eldonitajn okaze de la jubilea evento, kun speciala stampilo.
Posttagmeza parto de la programo okazis en Teatro RONDO, kie estis prezentita monodramo de Mario Migliucci „Doktoro Esperanto”, fare de Helena Biskup el Sztum, kiun akompanis kantante Małgorzata Kaczanowska el Nowy Sącz. Pri sia nova libro „Zamenhof en Varsovio” prelegis Roman Dobrzyński el Varsovio. Tre diversigita publiko – de junularo ĝis senioroj – aŭskultis la programon kun la sama atento kaj intereso.
Inaŭguran eventon en Słupsk partoprenis esperantistoj el diversaj urboj de Pollando: krom 9 personoj el Nowy Sącz ( kunorganizantoj), alvenis tien ankaŭ esperantistoj el Gdynia, Bjalistoko, Olsztyn, Sopot, Sztum, Varsovio k. aliaj. La plej videbla grupo alvenis el Szczecin kaj ĝia regiono – kun flagoj, banderoj, ŝildoj , verde vestitaj, igis publikan atenton. Gvidis ilin Irena Tomaszewska el Szczecin.
Ni ĉiuj estis/estas feliĉaj, ke ni povis ĉeesti la Inauguron de Zamenhofa Jaro en Pollando en Słupsk – bela kaj bona urbo.
Priskribis – Halina Komar
Sur Olimpo oni parolas esperantlingve
Konataj sonĉaj esperantistinoj Halina Komar kaj Jolanta Kieres, dum spektaklo inspirita de la greka mitologio, aldoniĝis al la teamo de la plej kompetentaj lingvouzantinoj en la E-mondo, registritaj en tiel nomata PANTEONO ĉe edukado.net. Pli frue estis tie jam listigita alia Sonĉanino – Danuta Kowalska. En nia Festo partoprenis kiel gasto, alveninta el Bjalistoko Nina Pietuchowska, same honorigita de Katalin Kovats per invito al la PANTEONO.
Gvidanta la Solenan Feston dr-ino Katalin Kovats, kiu administras la PANTEONON, rolis tie kiel HERA – reĝino de Olimpo, edzino de ZEUSO. Halina Komar estis NIKE, Jolanta Kieres – Ateno kaj Nina Pietuchowska – Hestia. Krom ili – pli ol dudeko da E-Klubanoj estis vestitaj per konformaj kostumoj de grekaj Dioj, kun iliaj atributoj . Ĉiuj aktive partoprenis la spektaklon fone de greka muziko kaj kantado de 3 CHARITOJ (en roma mitologio – GRACJE). Fakte kantis la tuta publiko en la salono kaj ĉiuj fervore, senlace dancis grekan dancon „zorbo”.
Reĝino HERA anoncis jene:
„Estimata Konsilio de Olimpo! Mi oficjale proponas enskribi tiujn ĉi 3 meritplenajn esperantistinojn sur la listo de PANTEONO-Dioj. Mi petas pri akcepto de mia propono”.
Postis longa vicigo la laborsukcesojn kaj meritojn de Kandidatinoj, fine konfirmita per akcepta decido de Dio-Konsilantaro.
Jam de dek jaroj Katalin Kovats proponas la kandidatojn al. la listo de la plej meritaj mondaj esperantistoj. Sur la listo troviĝas ĉ. 30 polaj E-agantoj.
Sonĉa esperantista socio kolektigas ĉ. 100 personojn., ĉefe maljunulojn. Oni laboras, por allogi pli da junularo, kaj iom post iom aktiviĝas tie ankaŭ junuloj, specjale kun artistaj talentoj, kiuj aktivas per agado en artensembloj gvidataj de Centro de Interkultura Edukado (CEM) Nowy Sącz.
Halina Komar
Arkones 2016
Prelego de Halina Komar pri Woodstock 2016.
Kurso de Esperanto por telefonoj, ambaŭ volumoj
Stano Marček – Esperanto per rekta metodo
Sur la retpaĝo de Internacia Esperanto-Instituto en Hago, www.iei.nl, troviĝas jena teksto:
Nun ricevebla: apo por lerni Esperanton per Android-poŝtelefono:
Volumo 1 (lecionoj 1-11): jam pli ol 2000 elŝutoj: legu pli
Volumo 2 (lecionoj 12-22): nun ankaŭ disponebla: legu pli
Jam pli ol 2000 elŝutoj: Esperantokurso per rekta metodo kiel apo por Android (Google) poŝtelefonoj
Tre konata estas la Esperantokurso Esperanto per rekta metodo de Stano Marček.
Kvankam la kurso mem nur estas en Esperanto ĝi por diversaj naciaj komunumoj aperis kiel libro kaj kiel kompakta disko kun nacilingvaj klarigoj.
Nun ĝi ankaŭ aperis kiel t.n. “apoj”. (Volumo 1, lecionoj 1 – 11, kaj volumo 2, lecionoj 12 – 22).
Apo (mallongigo de aplikaĵo) estas komputilprogramo por t.n. plurfunkciaj poŝtelefonoj (angle: smartphones).
Tia poŝtelefono ne nur estas telefono, sed vera komputilo:
per ĝi oni povas telefoni, fari fotojn, trovi la vojon, interreti, tviteri, pririgardi filmojn, aŭskulti muzikon, ktp., ktp.
Multaj homoj jam havas ĝin. Oni amase vidas ilin surstrate, en trajnoj, en butikoj, en publikaj konstruaĵoj.
Patr(in)oj malantaŭ infanĉaroj, gejunuloj sur biciklo, oficistoj en kontoroj, laboristoj en konstruejoj,…
Kelkfoje ŝajnas kvazaŭ homoj nur komunikas per sia poŝtelefono…
Ekzistas almenaŭ tri specoj de apoj:
-apoj kiuj (nur) funkcias en telefonoj de Apple (markoj i.a. I-phone),
-apoj kiuj (nur) funkcias en Android telefonoj (markoj i.a. Samsung),
-apoj kiuj (nur) funkcias en Windows telefonoj (i.a. Nokia).
Oni nur povas elŝuti (akiri) kaj instali apojn per la butikoj de tiuj firmaoj:
Android-apoj nur per la apobutiko de Google.
Por Apple estas konata la apo Duolingo: por multaj lingvoj ĝi havas lingvan lernilon, nun ankaŭ por Esperanto.
Tamen per ĝi oni povas lerni Esperanton nur per la angla lingvo (aŭ eble baldaŭ per la hispana lingvo).
Estas ĝoje ke nun ankaŭ aperis Esperantokurso kiel apo por Android, kiu krome estas nur en Esperanto sen uzo de iu nacia lingvo.
Ĝi estas vera kurso, nome surbaze de la materialo de Esperanto per rekta metodo.
Piet Buijnsters, la programisto, uzis por ĝi la tre trafajn kaj instruajn bildojn (desegnaĵojn) de Linda Marčekova el la kursolibro
kaj kiam oni klakas aŭ tuŝas la tekstojn de la kurso oni ankaŭ tuj povas aŭdi la klaran prononcadon.
En ĝi ankaŭ estas la ekzercoj kaj taskoj de la libro.
La apo rigore sekvas la taŭgan, metodan instrulinion de la kurso, sed kompreneble oni povas mem elekti sinsekvon kaj rapidon,
ĉar granda avantaĝo de la kurso kiel apo estas ke tiuj kiuj havas plurfukcian poŝtelefonon laŭ ŝato kaj en diversaj cirkonstancoj povas uzi ĝin
kaj lerni Esperanton: kiam oni veturas en trajno, kiam oni devas ie atendi, preskaŭ ĉie ajn kaj ĉiam ajn…
La apoj ankoraŭ estas senpagaj. Por elŝuti kaj instali volumon 1: iru per via poŝtelefono al la Google-apo-butiko (Google Play) kaj trovu ĝin per la serĉvorto Esperanto aŭ Esperantokurso aŭ per www.iei.nl/apo.htm (la butik-anonco kun pliaj informoj).
Por elŝuti kaj instali volumon 2: iru per via poŝtelefono al la Google-apo-butiko (Google Play) kaj trovu ĝin per la serĉvorto Esperantoplus aŭ per www.iei.nl/apoplus.htm
Kostrzyn ĉe Odra
Multgeneracia Vilaĝo Esperanto
Dum Festivalo Woodstock WOŚP en Kostrzyn ĉe Odra rivero 13-16. 07.2016
PROGRAMO
- Ĉiutaga kaj tuttage funkcianta stando inform-reklamiga, proviziita per broŝuroj, flugfolioj, propagandiloj en diversaj lingvoj pri Esperanto, ĝies ideoj, larĝeco kaj organiza strukturo de la E-Movado (UEA,TEJO). Multaj flugfolietoj pri la ebleco memlernado danke al multlingvaj paĝaroj por instrui Esperanton. Aldone uzeblus iu informaro pri ekzemplaj E-aranĝoj tra la Mondo. ..
- Ĉiutagaj lingvaj kursoj (2x 1,5 h.) por diverslingvanoj, per ,,senpera metodo” – instruos Stano Marĉek, aŭtoro de lernolibro eldonita en 40 lingvoj ( krom eŭropaj en ĉina, japana, armena, barata, taja kaj aliaj) . La lecionoj estos ilustrataj per didaktikaj materialoj de aŭtoro kaj atrakciitaj – per kantataj de li kun gitaro E- kantoj. Legu pli...