W świecie esperanckim – epokowe wydarzenie!
20 listopada 2014 został uczyniony pierwszy krok w kierunku uznania Esperanta za Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe świata: na początek – zostało ono wpisane na Listę Narodowego Instytutu Dziedzictwa, co otwiera nam drogę do podobnych działań w innych państwach Europy i świata!
W ten sposób została usunięta przeszkoda, która uniemożliwiała nam realizację wielu europejskich i globalnych inicjatyw środowiska esperanckiego. Stałym argumentem przeciwko naszym postulatom i wnioskom kierowanym do instytucji UE lub ONZ było twierdzenie, że Esperanto jest niczyje, nie należy do nikogo i to uniemożliwia podmiotowe traktowanie tego zjawiska. Teraz uznała je Polska, zaraz zaczną takie same starania państwa sąsiedzkie, zaczniemy już od 2015 r w krajach Grupy Wyszehradzkiej a potem dalej i dalej…
Tak pokażemy wartość globalną naszego ruchu a uznanie go za godne do wpisu na Listę Dziedzictwa Kulturowego Świata UNESCO będzie tylko kwestią czasu.
UEA (Światowy Związek Esperanta) z Rotterdamu jest z UNESCO w partnerstwie konsultacyjnym, z ONZ posiada oficjalne stosunki (ma swoich przedstawicieli w biurach ONZ w Nowym Jorku i Genewie), współpracuje z Radą Europy.
Równe 60 lat temu, w grudniu 1954, Rezolucja UNESCO z Montevideo uznała Zamenhofa za „Symbol Ludzkiego Braterstwa” a Esperanto za wartość kulturową, podkreślając jego zasługi dla kulturalnej i intelektualnej wymiany międzynarodowej, służące zbliżeniu narodów. Podobne cechy Esperanta zostały zaznaczone w Rezolucji UNESCO w 1985r. w Sofii. Te właśnie fakty pozwalają nam mieć nadzieję na uznanie Esperanta za godne umieszczenia na Liście Niematerialnego Światowego Dziedzictwa Kulturowego w bliskim czasie.
Głównym inicjatorem krajowego sukcesu byli: Przewodniczący Parlamentarnej Grupy Wspierajacej Esperanto, prof.dr hab.inż. Edmund Wittbrodt oraz założyciel Polskiej Sekcji organizacji Europa-Demokracja- Esperanto Kazimierz Krzyżak, z którymi współpracuje sądeckie Centrum Edukacji Międzykulturowej.
A ponieważ większość członków CEM stanowią słuchacze SUTW – więc jest to nasze wspólne Święto, na które zapraszamy 11-13 grudnia 2014r! Świętować będziemy:
– 155 lat od urodzin Ludwika Zamenhofa
– 60-lecie Rezolucji UNESCO w Montevideo
– 2 lata od powstania Parlamentarnego Zespołu Wspierającego Esperanto
– Wpisanie Esperanta na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego NID
Umieszczenie międzynarodowego języka ESPERANTO na Polskiej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Polski, jest pięknym akcentem roku, w którym międzynarodowa społeczność esperantystów czcić będzie 155 rocznicę urodzin (15 grudnia) twórcy tego języka – LUDWIKA ZAMENHOFA.
Staraniem polskich esperantystów i dzięki zaangażowaniu posłów i senatorów R.P. skupionych w Parlamentarnym Zespole Wspierania Języka Esperanta – pod przewodnictwem Senatora prof. dr hab. inż Edmunda Wittbrodta, oraz współpracy z polskimi organizacjami esperanckimi jak również wybitnymi krajowymi oraz zagranicznymi osobistościami, MIĘDZYNARODOWY JĘZYK ESPERANTO (w dniu 31 października 2014 roku uzyskał aprobatę Polskiego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, – prof. dr hab. Małgorzaty Omilanowskiej i wpisany został ba Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Polski co nastąpiło w dniu 31 października 2014 o czym nieoficjalnie poinformowano w dniu 20 listopada 2014 roku.
Pozwoli to na poczynienie dalszych starań o uznanie ESPERANTA jako dziedzictwa kulturalnego ludzkości i zgłoszenie propozycji o wpisanie go na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturalnego Ludzkości UNESCO. Szczegółowe informacje – patrz strona internetowa:
http://esperanto.info.pl/index.php?id=aktualnosci
Esperanto w ciągu 127 lat istnienia dowiodło swojej przydatności w kształtowaniu przyjaznych stosunków między ludźmi różnych nacji i możliwości porozumiewania. Idea: Esperanto – pierwszym językiem dla nikogo, drugim dla wszystkich znalazła powszechne uznanie w szerokich kręgach kulturowych. Idea ta kwalifikuje Esperanto do roli języka pomostowego (pontolingvo) z jednoczesnym uznaniem ważności (wyższości) każdego języka ojczystego (narodowego). Esperanto podczas 127 lat swego rozwoju posiadło wszystkie atrybuty języka naturalnego pozwalające na wyrażanie w nim myśli i uczuć oraz wykorzystanie go we wszystkich dziedzinach ludzkiej działalności Połączenie logiki z prostymi zasadami gramatycznymi decyduje o stosunkowo szybkiej możliwości jego opanowania i przekonuje uczącego się o pozytywnych efektach włożonego wysiłku.. Liczne badania dowiodły, że opanowanie języka esperanto jako pierwszego języka obcego ułatwia w znacznym stopniu opanowanie kolejnych języków obcych. Ma to niebagatelne znaczenie w kształtowaniu nowych, opartych na zasadach partnerstwa relacjach między narodami jednoczącej się Europy. Nasze pokolenie ponosi odpowiedzialność nie tylko za siebie, lecz również za przyszłe pokolenia. Trudnym do wyobrażenia byłby przyszły świat, w którym tylko elity polityczno-intelektualne będą mogły komunikować się w jednym z języków etnicznych a zróżnicowane kultury świata będą systematycznie eliminowane i zostaną zdominowane przez kulturę tego języka. Dowodami świadczącymi o żywotności i przydatności esperanta są m.in: Po 127 latach swego istnienia esperanto znajduje się obecnie wśród 100 najbardziej używanych języków, spośród 6.800 języków używanych w mowie na świecie. Jest 30. najbardziej używanym językiem w Wikipedii spośród 285 języków (11 luty 2013). Esperanto jest używane wśród języków wybranych przez Google, Skype, Firefox, Ubuntu i Facebook. Google. Translate – (program tłumaczeniowy Google), dodał ostatnio ten język do swej prestiżowej listy 64 języków. Także dzisiejsze dotykowe telefony komórkowe są przystosowane do używania esperanta. Więcej osób mówi po esperancku niż w języku islandzkim. (Według Książki faktów świata The Word Factbook wydanej przez amerykańską CIA)|. Esperanto jest oficjalnie nauczane w 150 uniwersytetach i innych placówkach szkolnictwa wyższego, oraz w 600 elementarnych i podstawowych szkołach w 28 krajach. Posiada bogatą literaturę składającą się z 50.000 tytułów, z nowymi wydawnictwami ukazującymi się każdego tygodnia. Prócz audycji radiowych w formie podkastów z różnych krajów (m.in. Esperanckie Polskie Radio Internetowe), istnieje 24-godzinna radiostacja o nazwie „Muzaiko“, a także telewizja internetowa w Chinach Postęp esperanta był (i jest również obecnie – przyp. A.B) hamowany z powodu uprzedzeń oraz z powodu niewiedzy i ignorowania faktów na ten temat. Adolf Hitler i Józef Stalin prześladowali osoby posługujące się esperantem deportując je w pierwszej kolejności do miejsc odosobnienia. Obaj dyktatorzy przeminęli, a Esperanto pozostało, rosło, ewoluowało i jest obecnie używane w komunikacji międzynarodowej, przez setki tysięcy osób w ponad 100 krajach świata. Powszechny Związek Esperantystów jest w konsultacyjnym partnerstwie z UNESCO, posiada oficjalne stosunki z Organizacją Narodów Zjednoczonych jak również z Radą Europy. W komunikacji internetowej Esperanto umożliwia neutralny i sprawiedliwy poziom dyskusji i porozumiewania, popierając w ten sposób prawo do egzystencji języków mniejszości narodowych i języków etnicznych, traktując wszystkie języki na zasadzie partnerstwa oraz respektując kulturalną i językową różnorodność. W 2015 roku odbędzie się 100 Światowy Kongres Esperanto w Lille (Francja) Z wykorzystaniem materiałów informacyjnych zamieszczonych na stronie:
http://uea.org/vikio/Unua_komuniko_en_la_pola
przygotował Antoni Beyga
Wejdź na strony:
http://www.tvp.pl/bialystok/aktualnosci/kultura-i-sztuka/esperanto/17785309
https://pl.glosbe.com/pl/eo/Lista%20%C5%9Bwiatowego%20dziedzictwa%20UNESCO
http://www.bialystokonline.pl/esperanto-moze-trafic-na-liste-unesco,artykul,81558,8,1.html
Karaj Geamikoj, Gesamideanoj- Regina, Andreo, Romeo kaj viaj Proksimuloj, Kunagantoj, Kunlaborantoj…
Triste kaj kompateme mi salutas vin kaj sendas Kondolencajn vortojn pro neatendita, tro frua forpaso de Andrzej Grzębowski. Okazis perdo por la tuta monda Esperantujo, mi eĉ ne povas imagi ESPERANTOTUR sen Andrzej, sen liaj ideoj, laborego, eksperimentaj agoj…
Sed plej multe perdis via Familio kaj al ili mi direktas miajn sincerajn kompatajn vortojn kun deziro, ke vi plu tenu en la Familia Rondo tiun ĉi kreaĵon de Andrzej, kiu kompilas diversflankan agadon de E-organizaĵoj en Bydgoszcz…
Andrzej restos en mia koro, ĉar Li estis la unua, kiu donis al mi helpan manon dum la plej malfacila periodo de mia vivo, dum riunigita mia vivo familia, profesia, socia – tiam dum t.n. Hejma Milito en Pollando, oni forprenis de mi la tuton… Amikecan manon kun ebleco havi ĉiutagan panon, mi ricevis de Andrzej, kiu ekproponis al mi malfermi la Filion de Esperantotur en Nowy Sącz. Dum kelkaj penigaj jaroj mi devis nokte veturadi 600 km unudirekte por preni ordonojn, dokumentojn, klarigojn kts. Mia vivo duoniĝis al malproksimaj urboj, sed mi havis en Bydgoszcz Amikojn, tie kleriĝis kiel E-instruisto, tie gajnis spertojn, kiuj dum libereca tempo en 1989j. permesis al mi fondi mian propran entreprenon „KORLANDO”. Tio ĉio danke al Andrzej kaj (jam poste) eksterlandaj esperantistoj…
Mi estas kredanta, ke Lia Animo sentas mian dankemon kaj mi tre badaŭras, ke dum multaj jaroj ni ne parolis pri tiama tempo, ke Li probable eĉ ne sciis, kiom mi estas dankema kaj kompletŝulda al Li! Ĝuste tiam ni devas ofte montri niajn sentojn al geamikoj, ĝis kiam ne estos jam tro malfrue… Ripozu en Paco, Andrzej – ni multaj memoros Vin longe…
Amike, plenkore – Halina Komar
Al la Kondolencoj aliĝas novsonĉaj esperantistoj kaj la aktivularo de CEM.
Smutno powiedzieć ale dobiegła kresu ostatnia ziemska wędrówka Andrzeja Grzębowskiego – człowieka, którego pasją było poznawanie świata i esperanto. Bez wątpienia to dzięki niemu tysiące ludzi , a do tej grupy i ja się zaliczam, mogło podróżować po świecie także w czasach , kiedy wszelkie wyjazdy na zachód były delikatnie mówiąc niełatwe. Dzięki esperanckim koneksjom Andrzeja , za niewielkie pieniądze , choć w skromnych warunkach wraz z Esperantoturem można było poznawać Europę i świat. Esperanto – międzynarodowy język to było nie tylko hobby Andrzeja, to był sposób na życie , którym zaraził nie tylko swoich najbliższych ale tysiące osób dając im możliwość prostego, wspaniałego kontaktu z innymi ludźmi. To z Jego inspiracji powstała w Bydgoszczy międzynarodowa szkoła kształcąca młodzież z wielu krajów świata w zakresie turystycznej obsługi . To On był pomysłodawcą Esperanckich Dni Bydgoszczy , które były pomocne szerokiej promocji miasta – temu zresztą służyły także rozmaite wydawnictwa rozsyłane przez bydgoskich esperantystów na cały świat. Andrzej Grzębowski był osobą życzliwą , pomagał bezinteresownie – sam tego doświadczyłem – wielu osobom i tym sobie znanym i tym , którzy byli w potrzebie. Teraz wędruje po niebiańskich szlakach – tam jeszcze przecież nie był, żal , że już tam jest.
Walentyna Fiszer-Dolińska
Krzysztof Śliwiński