Krystyna Grochocka
Ogólny przegląd zwyczajów bożonarodzeniowych w Polsce opracowany Ewę Tracz z Wrocławia.
Zaproszenia na obchody „Dni Zamenhofa”: Zaproszenie 1 .pdf, Zaproszenie 2 .pdf, Zaproszenie 3.pdf
Program obchodów „Dni Zamenhofa”: Program Dni Zamenfofa. pdf, plakat,pdf
DNI ZAMENHOFA w Nowym Sączu 11-13.XII.2014
z okazji
1859r. 155-a rocznica Urodzin Ludwika L. Zamenhofa
1954r. 60-lecie Rezolucji UNESCO w Montevideo popierającej ESPERANTO
2012r. Powstanie Parlamentarnego Zespołu Wspierania Esperanta w RP
2014r. Esperanto na Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego NID
Koordynator: Centrum Edukacji Międzykulturowej Nowy Sącz/Wrocław
Współorganizatorzy: Europa-Demokracja-Esperanto Polska oraz ZG Polskiego Związku Esperantystów
We współpracy z Sądeckim Uniwersytetem Trzeciego Wieku
Pomoc organizacyjna: Miejski Ośrodek Kultury w Nowym Sączu
PROGRAM OBCHODÓW
Pod Patronatem Senatora prof.dr.hab.inż. Edmunda Wittbrodta,
Przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu Wspierania Esperanta
Czwartek 11.12.2014
godz. 13 w Sali MCK SOKÓŁ dla słuchaczy SUTW i uczestników Dni Zamenhofa: Krótka informacja Haliny Komar o wydarzeniu, mini prelekcja Małgosi Komarnickiej „Od małej książeczki do ogólnoświatowego ruchu” i film Romana Dobrzyńskiego BONA ESPERO, rozdanie zaproszeń (konieczne ograniczenie ilością miejsc w Sali MOK) na wernisaż wystawy senackiej i premierę spektaklu URSZULA w MOK.
godz.14 – 16 przerwa obiadowa
godz.16 – 19 Blok programowy: Wieczór z Esperantem I
ESPERANTO-NIEMATERIALNE DZIEDZICTWO KULTUROWE –
świętujemy wpisanie na Listę Narodowego Instytutu Dziedzictwa MKiDN
– w holu górnym MOK, uroczyste otwarcie tzw. Wystawy Senackiej przy udziale zaproszonych gości i mediów,
– w Sali Widowiskowej MOK, krótką prelekcję/prezentację wykona Honorowy Przewodniczący EDE-PL Kazimierz Krzyżak
– sala widowiskowa MOK – spektakl URSZULA autorstwa Romana Dobrzyńskiego w wykonaniu Małgosi Komarnickiej
– poczęstunek zaproszonych gości urodzinowym tortem Ludwika, toast za epokowy sukces – uznanie Esperanta za Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe wpisem na Listę Narodowego Instytutu Dziedzictwa – 20 listopada 2014r. zatwierdzenie MKiDN.
=================================================================
Piątek 12.12.2014
godz.10 – 11 sala Kameralna MOK: „ Esperanto na wesoło”- wystąpią dzieci ze szkół wiejskich, gdzie uczy esperanta Jolanta Kieres ze skeczami esperanckimi, potem zabawny Magiczny Stolik Teatru pod nazwą ESPERANTO w wykonaniu seniorów, słuchaczy SUTW. Prezenciki „Mikołajowe” dla wykonawców.
godz.11-11,15 Informacja Haliny Komar – prezes CEM na temat planowanego uczestnictwa naszych esperantystów w 2015 r. w następujących imprezach ( terminy zgłoszeń, warunki uczestnictwa, koszty) :
kwiecień 2015 – seminarium pedagogiczne na Węgrzech HU
maj 2015 – Festyn Ludowy w Herzbergu DE
lipiec 2015 – Światowy Kongres Esperanta w Lille FR
sierpień 2015 – Międzynarodowy Kongres Młodzieży Wiesbaden DE
wrzesień 2015 – Forum Ekonomiczne Krynica PL
(możliwość organizacji wakacyjnej grupy na Festiwal Muzyczny w
Danii oraz Somera Esperanto Studado na Słowacji)
11,15 – 11,45 Prelekcja Stanisława Mandraka – przewodniczącego ZG PZE na emat jubileuszu „Montevideo 60” o najważniejszej rezolucji UNESCO dla naszego ruchu i kontynuacji na Konferencji w Sofii.
godz. 11,45 – 13.00 ESPERANTO jako Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe szanse i zadania z tego wynikające – dyskusja panelowa między przedstawicielami CEM+EDE+PZE (czy PEJ i ILEI też się włączą?)
godz. 13 – 15 przerwa obiadowa
godz. 15 – 17 Sala Konferencyjna: próba stworzenia zespołu roboczego do realizacji krajowego programu włączenia Esperanta do polskiego systemu oświaty (poszukiwania kompetentnych osób, propozycje źródeł finansowania na kształcenie nauczycieli esperanta, zasoby rzeczowe – baza lokalowa, usprzętowienie, wsparcie lokalnej administracji państwowej i samorządów, patronaty polityczne, sponsoring instytucjonalny i biznesowy…
Propozycje do Rady Programowej , składającej się z ludzi oświaty i autorytetów esperanckich oraz ekspertów, którzy opiniowali wniosek do NID.
Równolegle: w Sali Kameralnej będzie wykonana wersja esperancka URSULI
.godz. 17 – 17,30 przerwa kawowa
godz. 17,30 -19.00, Blok Programowy: Wieczór II z Esperantem
ŁĄCZYMY RÓZNE KULTURY ODMIENNYCH ŚWIATÓW
w duchu rezolucji UNESCO z Montevideo:
Harmonia duszy i ciała, Nepalskie amplitudy i tybetańskie dźwięki.
Autor filmu Roman Dobrzyński, zaprezentuje „Nepalskie Amplitudy” jako przykład zastosowania Esperanta dla realizacji postulatów Rezolucji UNESCO z Montevideo w 1954 r.– zbratania ludzi o całkowicie odmiennych kulturach w globalnej ideowej ojczyźnie: ESPERANCJI
=================================================================
Sobota 13.12.2014
godz.10 – 13 spotkanie pod budynkiem MOK i spacer po mieście Nowy Sącz, ze zwiedzaniem Muzeum Okręgowego – możliwość wyjazdu do Starego Sącza (zapisy zainteresowanych osób, aby zamówić bus)
godz. 13 – 15 przerwa na obiad
godz. 15 – 17 ciąg dalszy posiedzenia grupy roboczej do realizacji zadań po zatwierdzeniu wniosku do NID – i organizacyjne, współpraca projektowa, wspólne wydawnictwa i imprezy międzynarodowe. Zaangażowanie wszystkich do projektu e-WRO2016: organizacji Tygodnia Kultury Esperanckiej w ramach całorocznego wydarzenia:
„WROCŁAW – STOLICA KULTURY EUROPEJSKIEJ”, który obejmowałby:
1.Ogólnopolski Kongres Esperantystów + IJK (czy PEJ zechce?)
2.Międzynarodowy Festiwal Kulturalno-Językowy,
3.Spektakle teatralne i muzyczne
4.Konferencja/Sympozjum na temat tworzenia platformy Eo-V4
5.Seminarium AMO (trening aktywistów)
6.SENIORALIA z happeningiem w Rynku: Jeszcze w zielone gramy
godz.17-18 Spektakl poetycko-muzyczny „Jeszcze w zielone gramy” w wykonaniu zespołu amatorskiego CEM „WSPOMNIENIA”
godz.18- 20 Wieczór pożegnalny ze wspólnym śpiewaniem (poprowadzi Ala
Skalska i Staszek Mandrak).
W świecie esperanckim – epokowe wydarzenie!
20 listopada 2014 został uczyniony pierwszy krok w kierunku uznania Esperanta za Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe świata: na początek – zostało ono wpisane na Listę Narodowego Instytutu Dziedzictwa, co otwiera nam drogę do podobnych działań w innych państwach Europy i świata!
W ten sposób została usunięta przeszkoda, która uniemożliwiała nam realizację wielu europejskich i globalnych inicjatyw środowiska esperanckiego. Stałym argumentem przeciwko naszym postulatom i wnioskom kierowanym do instytucji UE lub ONZ było twierdzenie, że Esperanto jest niczyje, nie należy do nikogo i to uniemożliwia podmiotowe traktowanie tego zjawiska. Teraz uznała je Polska, zaraz zaczną takie same starania państwa sąsiedzkie, zaczniemy już od 2015 r w krajach Grupy Wyszehradzkiej a potem dalej i dalej…
Tak pokażemy wartość globalną naszego ruchu a uznanie go za godne do wpisu na Listę Dziedzictwa Kulturowego Świata UNESCO będzie tylko kwestią czasu.
UEA (Światowy Związek Esperanta) z Rotterdamu jest z UNESCO w partnerstwie konsultacyjnym, z ONZ posiada oficjalne stosunki (ma swoich przedstawicieli w biurach ONZ w Nowym Jorku i Genewie), współpracuje z Radą Europy.
Równe 60 lat temu, w grudniu 1954, Rezolucja UNESCO z Montevideo uznała Zamenhofa za „Symbol Ludzkiego Braterstwa” a Esperanto za wartość kulturową, podkreślając jego zasługi dla kulturalnej i intelektualnej wymiany międzynarodowej, służące zbliżeniu narodów. Podobne cechy Esperanta zostały zaznaczone w Rezolucji UNESCO w 1985r. w Sofii. Te właśnie fakty pozwalają nam mieć nadzieję na uznanie Esperanta za godne umieszczenia na Liście Niematerialnego Światowego Dziedzictwa Kulturowego w bliskim czasie.
Głównym inicjatorem krajowego sukcesu byli: Przewodniczący Parlamentarnej Grupy Wspierajacej Esperanto, prof.dr hab.inż. Edmund Wittbrodt oraz założyciel Polskiej Sekcji organizacji Europa-Demokracja- Esperanto Kazimierz Krzyżak, z którymi współpracuje sądeckie Centrum Edukacji Międzykulturowej.
A ponieważ większość członków CEM stanowią słuchacze SUTW – więc jest to nasze wspólne Święto, na które zapraszamy 11-13 grudnia 2014r! Świętować będziemy:
– 155 lat od urodzin Ludwika Zamenhofa
– 60-lecie Rezolucji UNESCO w Montevideo
– 2 lata od powstania Parlamentarnego Zespołu Wspierającego Esperanto
– Wpisanie Esperanta na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego NID
Umieszczenie międzynarodowego języka ESPERANTO na Polskiej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Polski, jest pięknym akcentem roku, w którym międzynarodowa społeczność esperantystów czcić będzie 155 rocznicę urodzin (15 grudnia) twórcy tego języka – LUDWIKA ZAMENHOFA.
Staraniem polskich esperantystów i dzięki zaangażowaniu posłów i senatorów R.P. skupionych w Parlamentarnym Zespole Wspierania Języka Esperanta – pod przewodnictwem Senatora prof. dr hab. inż Edmunda Wittbrodta, oraz współpracy z polskimi organizacjami esperanckimi jak również wybitnymi krajowymi oraz zagranicznymi osobistościami, MIĘDZYNARODOWY JĘZYK ESPERANTO (w dniu 31 października 2014 roku uzyskał aprobatę Polskiego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, – prof. dr hab. Małgorzaty Omilanowskiej i wpisany został ba Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Polski co nastąpiło w dniu 31 października 2014 o czym nieoficjalnie poinformowano w dniu 20 listopada 2014 roku.
Pozwoli to na poczynienie dalszych starań o uznanie ESPERANTA jako dziedzictwa kulturalnego ludzkości i zgłoszenie propozycji o wpisanie go na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturalnego Ludzkości UNESCO. Szczegółowe informacje – patrz strona internetowa:
http://esperanto.info.pl/index.php?id=aktualnosci
Esperanto w ciągu 127 lat istnienia dowiodło swojej przydatności w kształtowaniu przyjaznych stosunków między ludźmi różnych nacji i możliwości porozumiewania. Idea: Esperanto – pierwszym językiem dla nikogo, drugim dla wszystkich znalazła powszechne uznanie w szerokich kręgach kulturowych. Idea ta kwalifikuje Esperanto do roli języka pomostowego (pontolingvo) z jednoczesnym uznaniem ważności (wyższości) każdego języka ojczystego (narodowego). Esperanto podczas 127 lat swego rozwoju posiadło wszystkie atrybuty języka naturalnego pozwalające na wyrażanie w nim myśli i uczuć oraz wykorzystanie go we wszystkich dziedzinach ludzkiej działalności Połączenie logiki z prostymi zasadami gramatycznymi decyduje o stosunkowo szybkiej możliwości jego opanowania i przekonuje uczącego się o pozytywnych efektach włożonego wysiłku.. Liczne badania dowiodły, że opanowanie języka esperanto jako pierwszego języka obcego ułatwia w znacznym stopniu opanowanie kolejnych języków obcych. Ma to niebagatelne znaczenie w kształtowaniu nowych, opartych na zasadach partnerstwa relacjach między narodami jednoczącej się Europy. Nasze pokolenie ponosi odpowiedzialność nie tylko za siebie, lecz również za przyszłe pokolenia. Trudnym do wyobrażenia byłby przyszły świat, w którym tylko elity polityczno-intelektualne będą mogły komunikować się w jednym z języków etnicznych a zróżnicowane kultury świata będą systematycznie eliminowane i zostaną zdominowane przez kulturę tego języka. Dowodami świadczącymi o żywotności i przydatności esperanta są m.in: Po 127 latach swego istnienia esperanto znajduje się obecnie wśród 100 najbardziej używanych języków, spośród 6.800 języków używanych w mowie na świecie. Jest 30. najbardziej używanym językiem w Wikipedii spośród 285 języków (11 luty 2013). Esperanto jest używane wśród języków wybranych przez Google, Skype, Firefox, Ubuntu i Facebook. Google. Translate – (program tłumaczeniowy Google), dodał ostatnio ten język do swej prestiżowej listy 64 języków. Także dzisiejsze dotykowe telefony komórkowe są przystosowane do używania esperanta. Więcej osób mówi po esperancku niż w języku islandzkim. (Według Książki faktów świata The Word Factbook wydanej przez amerykańską CIA)|. Esperanto jest oficjalnie nauczane w 150 uniwersytetach i innych placówkach szkolnictwa wyższego, oraz w 600 elementarnych i podstawowych szkołach w 28 krajach. Posiada bogatą literaturę składającą się z 50.000 tytułów, z nowymi wydawnictwami ukazującymi się każdego tygodnia. Prócz audycji radiowych w formie podkastów z różnych krajów (m.in. Esperanckie Polskie Radio Internetowe), istnieje 24-godzinna radiostacja o nazwie „Muzaiko“, a także telewizja internetowa w Chinach Postęp esperanta był (i jest również obecnie – przyp. A.B) hamowany z powodu uprzedzeń oraz z powodu niewiedzy i ignorowania faktów na ten temat. Adolf Hitler i Józef Stalin prześladowali osoby posługujące się esperantem deportując je w pierwszej kolejności do miejsc odosobnienia. Obaj dyktatorzy przeminęli, a Esperanto pozostało, rosło, ewoluowało i jest obecnie używane w komunikacji międzynarodowej, przez setki tysięcy osób w ponad 100 krajach świata. Powszechny Związek Esperantystów jest w konsultacyjnym partnerstwie z UNESCO, posiada oficjalne stosunki z Organizacją Narodów Zjednoczonych jak również z Radą Europy. W komunikacji internetowej Esperanto umożliwia neutralny i sprawiedliwy poziom dyskusji i porozumiewania, popierając w ten sposób prawo do egzystencji języków mniejszości narodowych i języków etnicznych, traktując wszystkie języki na zasadzie partnerstwa oraz respektując kulturalną i językową różnorodność. W 2015 roku odbędzie się 100 Światowy Kongres Esperanto w Lille (Francja) Z wykorzystaniem materiałów informacyjnych zamieszczonych na stronie:
http://uea.org/vikio/Unua_komuniko_en_la_pola
przygotował Antoni Beyga
Wejdź na strony:
http://www.tvp.pl/bialystok/aktualnosci/kultura-i-sztuka/esperanto/17785309
https://pl.glosbe.com/pl/eo/Lista%20%C5%9Bwiatowego%20dziedzictwa%20UNESCO
http://www.bialystokonline.pl/esperanto-moze-trafic-na-liste-unesco,artykul,81558,8,1.html
Karaj Geamikoj, Gesamideanoj- Regina, Andreo, Romeo kaj viaj Proksimuloj, Kunagantoj, Kunlaborantoj…
Triste kaj kompateme mi salutas vin kaj sendas Kondolencajn vortojn pro neatendita, tro frua forpaso de Andrzej Grzębowski. Okazis perdo por la tuta monda Esperantujo, mi eĉ ne povas imagi ESPERANTOTUR sen Andrzej, sen liaj ideoj, laborego, eksperimentaj agoj…
Sed plej multe perdis via Familio kaj al ili mi direktas miajn sincerajn kompatajn vortojn kun deziro, ke vi plu tenu en la Familia Rondo tiun ĉi kreaĵon de Andrzej, kiu kompilas diversflankan agadon de E-organizaĵoj en Bydgoszcz…
Andrzej restos en mia koro, ĉar Li estis la unua, kiu donis al mi helpan manon dum la plej malfacila periodo de mia vivo, dum riunigita mia vivo familia, profesia, socia – tiam dum t.n. Hejma Milito en Pollando, oni forprenis de mi la tuton… Amikecan manon kun ebleco havi ĉiutagan panon, mi ricevis de Andrzej, kiu ekproponis al mi malfermi la Filion de Esperantotur en Nowy Sącz. Dum kelkaj penigaj jaroj mi devis nokte veturadi 600 km unudirekte por preni ordonojn, dokumentojn, klarigojn kts. Mia vivo duoniĝis al malproksimaj urboj, sed mi havis en Bydgoszcz Amikojn, tie kleriĝis kiel E-instruisto, tie gajnis spertojn, kiuj dum libereca tempo en 1989j. permesis al mi fondi mian propran entreprenon „KORLANDO”. Tio ĉio danke al Andrzej kaj (jam poste) eksterlandaj esperantistoj…
Mi estas kredanta, ke Lia Animo sentas mian dankemon kaj mi tre badaŭras, ke dum multaj jaroj ni ne parolis pri tiama tempo, ke Li probable eĉ ne sciis, kiom mi estas dankema kaj kompletŝulda al Li! Ĝuste tiam ni devas ofte montri niajn sentojn al geamikoj, ĝis kiam ne estos jam tro malfrue… Ripozu en Paco, Andrzej – ni multaj memoros Vin longe…
Amike, plenkore – Halina Komar
Al la Kondolencoj aliĝas novsonĉaj esperantistoj kaj la aktivularo de CEM.
Smutno powiedzieć ale dobiegła kresu ostatnia ziemska wędrówka Andrzeja Grzębowskiego – człowieka, którego pasją było poznawanie świata i esperanto. Bez wątpienia to dzięki niemu tysiące ludzi , a do tej grupy i ja się zaliczam, mogło podróżować po świecie także w czasach , kiedy wszelkie wyjazdy na zachód były delikatnie mówiąc niełatwe. Dzięki esperanckim koneksjom Andrzeja , za niewielkie pieniądze , choć w skromnych warunkach wraz z Esperantoturem można było poznawać Europę i świat. Esperanto – międzynarodowy język to było nie tylko hobby Andrzeja, to był sposób na życie , którym zaraził nie tylko swoich najbliższych ale tysiące osób dając im możliwość prostego, wspaniałego kontaktu z innymi ludźmi. To z Jego inspiracji powstała w Bydgoszczy międzynarodowa szkoła kształcąca młodzież z wielu krajów świata w zakresie turystycznej obsługi . To On był pomysłodawcą Esperanckich Dni Bydgoszczy , które były pomocne szerokiej promocji miasta – temu zresztą służyły także rozmaite wydawnictwa rozsyłane przez bydgoskich esperantystów na cały świat. Andrzej Grzębowski był osobą życzliwą , pomagał bezinteresownie – sam tego doświadczyłem – wielu osobom i tym sobie znanym i tym , którzy byli w potrzebie. Teraz wędruje po niebiańskich szlakach – tam jeszcze przecież nie był, żal , że już tam jest.
Walentyna Fiszer-Dolińska
Krzysztof Śliwiński
Esperancka przygoda z kulturą
W ramach Sądeckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku realizowany był kulturalny projekt zatytułowany „ Magiczne Stoliki Teatru”. Silna Esperancka grupa, tam działająca, natychmiast zadecydowała wziąć jeden z czterech planowanych „Stolików” dla Esperanta. Zaakceptowano ten pomysł i w ten sposób Esperanto stało się tematem występu teatralnego, realizowanego przy zielonym stoliku. Inne Magiczne Stoliki to Stolik Poezji, Stolik Kabaretowy, Stolik Bajkowy.
Te cztery stoliki były specjalnie wykonane na potrzeby projektu; oprócz tego, że umożliwiały transport (miału 2 kółka), można było je dzielić, powiększać i wydłużać, użyć kółek, pomalować na odpowiedni kolor itp. Oczywiście nasz stolik był zielony.
Repertuar i scenariusz opracowała Jolanta Kieres, scenografię i rekwizyty przygotowała Halina Kacprzycka, jako „nieszczęśliwa sprzedawczyni” występowała Ewa Kostecka. Akompaniowała całemu spektaklowi muzyka, wykonana wesoło i sprytnie, na akordeonie przez Alicję Skalską. Niezwykle interesująca była interpretacja muzyczna do wierszyka Jana Brzechwy „Abecadło z pieca spadło”, kiedy każda litera była inteligentnie prezentowana osobnym, rozróżniającym tonem, idealnie pasującym do prezentowanej sytuacji…
Oprócz krótkiej opowieści o Esperanto i jego twórcy, idei i zaletach, ten „artystyczny zespół” włączał publiczność do wspólnego śpiewu prostej Esperanckiej piosenki. Prezentowane podczas spektaklu skecze rozweselały publiczność i spotykały się z wielkim aplauzem.
Potem nadeszły zaproszenia na następne prezentacje programu w innych domach kultury i szkołach, w mieście i okolicznych wioskach. Największym osiągnięciem było, że zaraz po spektaklu w wiejskiej szkole w Białej Niżnej, dyrektor zaprosił Esperantystów do prowadzenia kursu języka E, który to kurs już kontynuuje Jolanta Kieres i organizuje w szkole razem z uczniami występy teatralne w języku Esperanto. – niebawem w przyszłości usłyszymy głośno o ich osiągnięciach.
Wiele jest dróg aby informować i reklamować Esperanto.
Opisała wydarzenie Halina Komar
Konkurs ROPS Kraków „Pasja łączy pokolenia”.
Moją pasją jest Esperanto – język międzynarodowy, który oprócz funkcji komunikacyjnej jest nośnikiem najpiękniejszych i „wiecznych” idei humanistycznych: pokoju, egalitaryzmu, tolerancji i przyjaźni. To te właśnie idee łączą esperantystów rozsypanych w 120 krajach, na wszystkich kontynentach świata. W tym roku obchodzimy jubileusz 125-lecia powstania języka (1887r. – Warszawa) i początków ruchu esperanckiego. W związku z tym jubileuszem, 17 października utworzony został kilkunastoosobowy Parlamentarny Zespół Wspierania Esperanta w Polsce, pod kierownictwem Wicemarszałka Sejmu Jerzego Wenderlicha a do końca października w holu Parlamentu RP, funkcjonowała ekspozycja na temat zasług dla dziedzictwa polskiej kultury narodowej zarówno twórcy języka Ludwika L. Zamenhofa, jak i samego języka (wg Alberta Einsteina: „Esperanto jest najlepszym rozwiązaniem idei języka międzynarodowego”, wg Prof. Kotarbińskiego: „Esperanto to genialne połączenie logiki i prostoty” … i kilkaset podobnych opinii autorytetów światowych).
Esperanto dało mi przyjaciół w każdym zakątku globu, rozwinęło zainteresowania różnorodnością kulturową Europy i świata, ułatwiło kontakty w każdej sprawie i na każdym poziomie. Pozwala mi na prawdziwe poznawanie ludzi różnych ras, religii, obyczajowości, bowiem kontaktować się mogę z nimi bezpośrednio, nie poprzez sztampowe programy biur podróży. Docieram do domów i rodzin esperantystów, dzięki unikalnym cechom esperantyzmu, w tym – najbardziej zauważalnej – braterstwa (frateco), którą potwierdziła rezolucja UNESCO w 1954r. w Montevideo, gdzie uznano twórcę Esperanta – L.L. Zamenhofa za „symbol ludzkiego braterstwa”.
Przepraszam za przydługi wstęp, lecz chciałam wykazać wartość i zasięg pasji, którą staram się przekazać dla moich uczniów – młodych przyjaciół ze szkół w 3-ch wioskach Sądecczyzny: Rdziostowa, Biczyc Dolnych i Białej Wyżnej. I chociaż z zawodu jestem lekarzem stomatologiem, to na emeryturze „przekwalifikowałam się” na lektorkę języka esperanto, czując niejako „misyjną” potrzebę przekazywania swojej pasji następnym pokoleniom…
Najdłużej i najefektywniej pracuję społecznie na rzecz Szkoły Podstawowej w Rdziostowie, gdzie Dyrekcja stworzyła doskonałe warunki do nauczania języka i prowadzenia dodatkowych zajęć z utalentowanymi artystycznie uczniami tej szkoły. Daje to wymierne efekty w postaci kolekcji nagród z konkursów wojewódzkich „Bliżej Świata” w Krakowie, gdzie corocznie przedstawiamy inne scenki teatralne i/lub utwory wokalne w języku esperanto.
W Rdziostowie spotykam się z wieloma dowodami sympatii i wdzięczności za czas poświęcany na dojazdy na wieś, prowadzenie lekcji językowych i przygotowanie młodych artystów do występów w konkursach i spektaklach. W roku szkolnym 2011/12 kosztowało to więcej wysiłku niż zwykle, ponieważ przygotowywaliśmy udział w programie artystycznym dużej, międzynarodowej imprezy esperanckiej: Kongresu Duńsko – Niemiecko – Polskiego w Berlinie. Oprócz zapewnienia repertuaru, należało także zdobyć fundusze na ten cel, wykorzystałam więc „braterskie wsparcie” , zbierając drobne kwoty od esperantystów z naszego Klubu i przyjaciół z zagranicy, a zaradna prezeska Oddziału Polskiego Związku Esperantystów w N. Sączu – Halina Komar, załatwiła pokrycie kosztów transportu do Berlina ze Starostwa Powiatowego, dla którego zorganizowaliśmy w stolicy Niemiec stoisko promocyjne Regionu Sądeckiego.
„Moje dzieci” z Rdziostowa były bardzo przejęte i szczęśliwe – była to bowiem ich pierwsza samodzielna (bez rodziców) wyprawa za granicę i premierowy występ przed międzynarodową publicznością. Z dalekim światem zetknęły się już w autokarze, gdy w Katowicach dosiadł się do nas młody esperantysta z Brazylii, Marlon Ribeira, czasowo przebywający w Polsce na studiach. Naszym autokarem podróżowało także 3-ch Chińczyków, a podczas Kongresu berlińskiego, dzieci miały okazję zetknąć się z przedstawicielami ok. 30 różnych narodowości!
Chciałam im pokazać tę różnorodność świata esperanckiego i łatwą dostępność dla każdego. Zamierzałam potwierdzić, że także dla nich, dzieci z niewielkiej wsi pod Nowym Sączem, jest miejsce w takiej kolorowej mieszance wieloetnicznej i międzynarodowej. Dzieci wpasowały się w „Esperancję” bez oporu i kompleksów, ich występy były przyjęte entuzjastycznie a aplauzy – szczere i gorące. Niechaj to będzie pięknym początkiem ich „kariery” międzynarodowej i wielkiej esperanckiej przygody w ich życiu.
Uczę ich nie tylko języka, staram się przekonywać ich, jak bardzo wzbogacać można życie wspólnym działaniem – bez względu na różnicę wieku, inny kolor skóry, odmienną obyczajowość. Ot, takie praktyczne lekcje tolerancji wg teorii ks. J. Tischnera: warunkiem tolerancji jest możliwość poznania innego człowieka – czyli uczmy się języka, który nam umożliwi dotarcie do niego i poznanie. Dlatego uczę ich esperanta i pokazuję świat, który może i powinien być przyjazny. Przekonuję swoich uczniów, że jeśli nauczymy się tolerancji , to będziemy mieć wpływ i udział w kształtowaniu wokół nas świata lepszego i piękniejszego.
Dzieci z Rdziostowa są mądre i pilne. Udało się nam zaprzyjaźnić i mam nadzieję (espero= symbol esperanta), że zasiane przeze mnie ziarno trafia na dobrą glebę…
W tym roku znowu uczymy się języka i przygotowujemy nowe etiudy teatralne do repertuaru artystycznego Letnich Studiów Esperanckich (Somera Esperanto Studado) w Martinie na Słowacji, gdzie bardzo chcemy pojechać i już teraz szukamy sponsorów tego wyjazdu.
Spotkamy się znowu w ponad 300-osobowej grupie osób w różnym wieku, różnej profesji i zainteresowań, których połączyło esperanto poprzez strony www.lernu.net. Może dzieci utwierdzą się w przekonaniu, że nie istnieje prostsza droga do integracji pokoleń, narodów, kultur, religii – jak przez esperanto, gdy podczas jednego letniego tygodnia, można poznać i zaprzyjaźnić się z przedstawicielami 50 – 60 narodowości?
Jutro wyruszam na Przylądek Dobrej Nadziei, więc zakończę słowami piosenki, śpiewanej przez Piotra Rubika:
…”Przylądek Dobrej Nadziei Odkrywa każdy z nas By ludzie wierzyć umieli Sobie na wieczny czas…”
Wierzę w to, że dobre i utalentowane dzieci z Rdziostowa, potrafią przejść przez życie realizując się poprzez najpiękniejsze idee humanistyczne i że będę miała w tym swój niewielki wkład – przekazanie im zamenhofowskich lekcji tolerancji i braterstwa:
Przylądek Dobrej Nadziei Każdego domu próg, Zawsze go bronić będziemy Tak nam dopomóż… Tak nam dopomóż… Bóg.
Jolanta Kieres, Nowy Sącz, 2 listopada 2012
Najmłodszy język świata święci jubileusz 125 lat!
Profesor Kotarbiński nazwał go „genialnym połączeniem logiki i prostoty”.
W roku 2012 upłynie 125 lat od momentu narodzin esperanta – najmłodszego żywego języka na świecie. Esperanto jest neutralnym językiem międzynarodowym stworzonym na ziemiach polskich w 1887 roku przez dr. Ludwika Zamenhofa. Stosunkowo łatwo można się go nauczyć; jest on już powszechnie rozpoznawany na świecie ( gazeta ESPERANTO jest prenumerowana w 120 krajach) i znajduje się często w oficjalnym użyciu (np. na Węgrzech jest oficjalnie uznawanym językiem egzaminacyjnym na maturze i studiach).
Język ten, oprócz szerokiego wykorzystania w Internecie oraz m.in. w turystyce, posiada także sporą oryginalną literaturę. Funkcjonuje on również w teatrze, filmie i muzyce. Stacje radiowe w Brazylii, Chinach, na Kubie i w Watykanie regularnie nadają program w esperanto. W języku tym emituje swoje programy także chińska telewizja. Wiele esperanckich programów telewizyjnych i audycji radiowych jest dostępnych w Internecie.
Po krótkim okresie zaledwie 124 lat swojego istnienia, esperanto należy obecnie do 100 najpopularniejszych języków spośród 6800 wszystkich używanych na świecie. Znajduje się ono na 27. miejscu wśród języków o największej liczbie haseł – a tym samym najczęściej używanych – na Wikipedii. Opcja użycia języka esperanto jest dostępna w takich narzędziach informatycznych jak: wyszukiwarka Google, komunikator internetowy Skype, przeglądarka Firefox, systemy operacyjne oparte na bazie Ubuntu oraz portal społecznościowy Facebook.
Esperanto znajduje się w codziennym użyciu na całym świecie, również w najważniejszych regionach i krajach rozwijających się w Azji i Afryce. Światowy Związek Esperanta utrzymuje oficjalne stosunki z Organizacją Narodów Zjednoczonych i Radą Europy. Wzrastający stopień użycia języka esperanto przejawia się nie tylko w emitowanych w tym języku programach chińskiej telewizji, lecz także w materiałach promocyjnych i anonsach opracowywanych przez brytyjskie konsorcjum British Telecom. Również rząd brytyjski zatrudnia tłumaczy języka esperanto. Mało kto wie, że także Komitet Wyborczy Baracka Obamy używał języka esperanto, co było postulatem jednego ze sponsorów akcji wyborczej.
Do osób posługujących się językiem esperanto od urodzenia należą m.in. mistrzyni świata w szachach Susan Polgár, obecny ambasador niemiecki w Rosji Ulrich Brandenburg oraz laureat Nagrody Nobla Daniel Bovet. Finansista George Soros nauczył się języka esperanto jako dziecko.
W Forum Ekonomicznym w Krynicy uczestniczył laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii , profesor Reinhard Selten z Bonn. Co roku w panelach uczestniczą esperantyści – profesorowie znanych uniwersytetów. W 2012 r. zaprosiliśmy profesora Dennis Keefe z Uniwersytetu w Nankinie, który obecnie przekazuje chińskim studentom doświadczenia sławnych amerykańskich uniwersytetów z Illinois i Yale.
Esperanto staje się coraz bardziej popularne na świecie. Nowy obszerny serwis internetowy zawierający kursy i materiały do nauki języka – www.lernu.net notuje 125 000 wejść dziennie, zaś esperancko-języczna wersja Wikipedii osiąga 400 000 wejść w ciągu dnia.
Esperantyści sądeccy zapraszają na 25 lekcji 5-minutowych: wiedza o języku i sam język podany interesująco w codziennym serwisie na witrynie SĄDECZANIN. To będzie nasz wkład w jubileusz 125- lecia języka: od 2 do 26 lipca 2012, czyli do Dnia Esperanta – daty wydania pierwszego podręcznika w Warszawie: JĘZYK MIĘDZYNARODOWY doktora Esperanto (pseudonim Ludwika Ł. Zamenhofa ). A samo święto – 26 lipca będziemy obchodzić w Miejskim Ośrodku Kultury, gdzie odbędzie się koncert zespołów młodzieżowych i trochę starszych, z repertuarem polskim, europejskim oraz … esperanckim! Zapraszamy na śpiew, tańce, humor i tort jubileuszowy z lampką wina!
Miejski Ośrodek Kultury , 26 lipca (czwartek) godz. 18