jarek
Je la renkontiĝo ni aŭskultis tre interesan prelegon titolitan “Moderna kaj Nuna Arto – Tempaj Kadroj, Genealogio, Kaj Arto-Direktoj. Muzeoj de Moderna kaj Nuna Arto” prezentita de Magdalena Jaksa Chadaj.
La prelegantino estas la absolvento de la Fakultato de Skulptado de la Krakova Akademio de Belartoj. Ŝi ankaŭ studis ĉe la Instituto de Eduko de Instruistoj nomita post Władysław Spasowski en Krakovo. Ŝi kreas en la sfero de ceramiko, desegno, pentrado, scenografio, poezio, kaj instruis en la artofakultatoj de lernejoj en Nowy Sącz. Ŝi estas laureatino de multaj premioj.
Magdalena kondukis nin en tre fascinata vojaĝo tra stiloj kaj tendencoj en moderna arto komencante de la 1860-aj jaroj kaj la unuaj nigrablankaj fotoj, pasante tra la verkoj de la impresionistoj, postimpresionismo, punktismo, kubismo, simbolismo, futurismo, ekspresionismo, fovismo, orfismo, hiperrealismo, kaj fine la abstrakcio en pentraĵo, skulpto, kaj arkitekturo en la nuna arto datita de la fino de la Dua Mondmilito.
Ni eksciis pri la laborĉambroj de artistoj kiel Edgar Degas, Henry Matisse, Claude Monet, Pablo Picasso, Wiliam Turner, Georges Seurat, Vincent van Gogh, Paul Cezanne, Wassily Kandinsky, Salwador Dali, Andy Warhol, kaj multaj aliaj, kaj ekzemplojn de ilia filozofia pensado pri arto.
• Mi esperas, ke ĉiuj miaj verkoj havas delikatan kaj plezuran bloveto de printempo, sen malkaŝi, kiom multe da laboro ili foje kostis al mi.
• Malgraŭ studado kaj lernado, ni devas ĉiam kultivi en ni la originan naivecon.
• Arto estas trompo, kiu malkaŝigas al ni la veron.
• Vi ne komprenos arton, ĝis vi ne komprenos, ke en arto 1+1 povas doni ĉiun nombron krom 2.
• Mi pentras objektojn laŭ miaj pensoj pri ili, ne laŭ kiel mi ilin vidas.
En la prelego estis aparta mencio pri polaj artistoj kiel Józef Chełmoński, Kazimierz Malewicz, Olga Boznańska, Aleksander Gierymski, Władysław Podkowiński, Stanisław Stanisławski, Tamara Łępicka, Stanisław Wyspiański, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Jerzy Nowosielski, Władysław Hasior, Wojciech Fangor, Robert Kusmirowski, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, kaj aliaj.
Fine de la prelego, ni eksciis pri ekzemploj de arkitekturaj kreoĵoj en moderna kaj nuna arto kaj poste la aŭtoro prezentiĝis liston de interesaj muzeoj, kie ni povus pliprofundigi nian scion pri la temoj de la prelego.
Integra parto de la nuna arto estas ankaŭ tridimensiaj instalaĵoj kaj urbarto, reprezentata ekzemple per Banksy aŭ Justyna Posiecz-Polkowska aŭ per la kreintoj de interesaj muraj pentraĵoj el Nowy Sącz, kiel ekzemple Mgr Mors, Nupz, Blew, Dase, kaj Kont.
La vojaĝo tra la mondo de arto elvokis grandan intereson inter la partoprenantoj.
Rilate al la prelego de Magdalena, nia kolego Jarek Szewczyk prezentis elektojn de “kreaĵoj” de Artefarita Inteligenteco, kiu dinamike montras sian prezenton en la arta merkato. La multflanka trejnado de neuronaj retoj kaŭzis, ke pentristoj, grafikistoj, skulptistoj, poetoj, kaj muzikistoj ricevis neantaŭviditan konkuradon de “maŝinoj”, kiuj, enkomence per unuopa “prompto” – mallonga skriba aŭ voĉa ordono – povas krei “verkojn” dignajn je majstroj en nur kelkaj sekundoj.
Malgraŭ kritikaj opinioj de artekspertoj, tiu ago prezentas neantaŭviditan minacon por homaj kreantoj, precipe ĉar la kreaĵoj de la maŝinoj sukcese eniris artaĵojn.
Aldone, minacon prezentas ankaŭ la inundado de dezinformoj en la formo de fotoj, voĉaj raportoj, kaj filmoj kreitaj per algoritmoj de Artefarita Inteligenteco, kiuj prezentas falsajn eventojn en la mondo de politiko, kulturo, aŭ en sociaj kaj moralaj sferoj (falsaj okazantaĵoj).
En la sekvanta renkontiĝo ni koncentriĝos pri konversacioj kun diversaj modeloj de AI kaj pri la takso de iliaj kreaĵkapabloj aŭ kapabloj “pensi”, kompareblaj kun la procezoj de homa pensado.
Tłum. Bożena Kocyk
W ramach realizacji projektu Erasmus + w Sądeckiej Bibliotece Publicznej odbędzie się prezentacja opisująca pobyt grupy z CEM na kursie języka angielskiego na Malcie.
Zapraszamy
Bożena Kocyk
La 19-a de februaro okazis nova klubrenkontiĝo en la Centro de Interkultura Edukado. Krom aktualaĵoj kiel membrecaj kotizoj kaj planata ekskurso al Szczecin, la programo enhavis prelegon de familjara kuracisto kaj prelegon pri novaj teknologioj.
Doktoro Zofia Kopacz prezentis multajn gravajn informojn rilatajn al pacientoj, precipe pri la organizo de baza sanzorgo, pacientaj rajtoj koncerne direktiloj al medicinaj esploroj kaj al specialistoj, principoj de medikamento-refundiĝo, kaj ŝi diskutis pri dietaj suplementoj.
Kolego Jarosław Szewczyk, prezentante novajn teknologiojn al homoj super 60 jaroj, priskribis modernajn eblecojn por ke sendu bildojn, filmojn kaj aliajn dosierojn per uzo de smartfono kaj Google-aplikaĵoj, per generitaj ligiloj kaj uzante la Google-nebulon. La sekvanta parto de la prelego estos pri la sama temo, uzante komputilon kaj interretajn foliumilojn.
Bożena Kocyk
Kion donas al ni Erasmus plus ?
Daŭrigante nian kunlaboron, post la morto antaŭ kelkaj monatoj de Halina Komar, la longtempa prezidantino de la Centro de Interkultura Edukado en Nowy Sącz, la asocio decidis ree apliki pri financoj el la programo Erasmus+ en la sektoro “Edukado de Adultoj”.
La titolo de la projekto estas “Scio pri Fremdaj Lingvoj Plilargas la Horizontojn“.
Dum la lastaj dekelkaj monatoj novaj personoj aliĝis al la asocio, kiuj, krom la intereso pri Esperanto, ankaŭ volas plibonigi siajn kapablojn en la uzado de la angla lingvo, kio tre utilas en la nuntempa mondo, ankaŭ por esperantistoj. Tio estas grupo, kiu renkontiĝas dum kelkaj jaroj ĉe konversaciaj lecionoj en la urba biblioteko de Nowy Sącz, kiun mi (B. Kocyk) gvidas .
Kune kun la polinstruistino Małgorzata Piluch ni skribis proponon al la Nacia Agentejo pri financado de partopreno en anglalingva kurso en Malto por grupo de 16 personoj. Malgraŭ la fakto, ke Malto estas malgranda lando kun nur 0,52 milionoj da loĝantoj, ĝi specialiĝis en diversaj specoj de lingvokursoj. Tie estas 42 mondrenomaj lernejoj, kaj la oficialaj lingvoj estas la malta kaj la angla.
La propono estis tre bone taksita kaj akceptita, rezulte de kio okazis du-semajna vojaĝo en oktobro 2023, en kiu partoprenis membrojn de la estraro kaj aktivegajn membrojn de la asocio. Kondiĉo estis almenaŭ elementara scio de la angla lingvo.
Ni ekstarigis kunlaboron kun la Institute of English Language Studies jam en la etapo de la projekta skribado , tio estis en januaro 2023. Ili konsentis enigi sian lernejon kiel ricevantan organizon, kio signife plimultigis la merita valoro de la propono, kaj aldone donis sufiĉe da tempo por detalaj konsentoj. Ĉi tiu lernejo funkcias pli ol 35 jarojn, proponante ĉirkaŭ 20 diversajn kursojn de la angla lingvo kaj dungante 150 kvalifikitajn instruistojn.
La progresoj en la angla lingvo permesos al ni pli profundigi internacian kunlaboron, plenigi la retan paĝaron per anglaj tradukoj kaj disvastigi Esperanton ankaŭ en la anglalingvaj medioj. Antaŭ la vojaĝo ĉiu devis plenigi retan teston kaj partopreni mallongan intervjuon kun instruisto el la lernejo, al kiu ni vojaĝis, uzante la Zoom-aplikaĵon, kio helpis en la taksado de la lingva nivelo. Surloke, en la lernejo, ni estis asignitaj al 4 grupoj: de la malplej al la plej progresemaj. La grupoj estis tre diverenigataj ne nur pro aĝo (kvankam la junuloj forte superis), sed ankaŭ nacie. Estis aŭskultantoj el Sud- kaj Mezameriko, Azio, Afriko kaj Eŭropo. Tra la muroj de la lernejo, studentoj el pli ol 40 landoj pasis. Dum la lecionoj ni lernis multajn interesajn aferojn pri la landoj de niaj kunstudentoj.
Ankaŭ nia teamo, reprezentanta la asocion, vekis grandan intereson pro sia aĝo kaj la maniero de financado per la uniaj fondosoj. Do, ni havis la ŝancon rakonti al la junularo pri Esperanto, kiel la ĉefa kampo de nia agado. Tio estis tute nove por ili. Ili deziris aŭdi, kiel sonas frazoj parolataj en Esperanto kaj al kiu lingvo ili eble povas simili.
La agado de la asocio mem estis ankaŭ interesa, ĉar en tiu etapo de sia vivo la junularo ankoraŭ ne serĉas ŝancojn engaĝiĝi en iniciatoj per kiuj ili povus disvolvigi siajn eksterprofesiajn interesojn en diversaj sciencaj kaj kulturaj kampoj.
Alia epizodo rilata al Esperanto estis la interparolo, kiun mi havis kun unu el la instruistoj dum konversaciaj lecionoj. Tiu pli aĝa sinjoro estas Iranano de naskiĝo kaj kredanto de bahaismo. Lia familio devis foriri el Irano antaŭ multaj jaroj pro persekutado de la muslimanoj Bahaanoj suferis persekutadon de la komenco de ilia religio tio signifas de 19-a jarcento. Li studis tiam en Britio, nun loĝas en Malto, kaj lia familio disiĝis tra la mondo kaj neniam revenis al Irano. En la pasinteco, la bahaaanoj serĉis lingvon, kiu bone funkcius por ilia internacia komunumo. Ilia elekto falis sur Esperanto.
La bahaanoj estas ĉirkaŭ 5 milionoj en la tuta mondo, kaj la administra kaj spirita centro troviĝas en Haifo, Israelo. La ideon de Esperanto inter la bahaanoj propagandis en la intermilita tempo Lidia Zamenhof, filino de Ludwik Zamenhof. Ŝi iĝis bahaano en 1926, kaj en 1937 ŝi estis sendita al Usono, kie ŝi instruis Esperanton kaj bahaajn principojn. Ĵus antaŭ la milito, ŝi revenis al Pollando kaj pereis en koncentrejo en Treblinka, kune kun sia fratino Zofia. La instruisto, pri kiu temas, bone konas la regulojn kaj historion de Esperanto, same kiel gravajn figurojn de la esperanta movado. Li demandis pri detaloj de nia agado.
Post tre intensivaj lecionoj (6 ĉiutage) posttagmeze kaj semajnfine, ni havis tempon por eksplori Maltan kaj ĝiajn insulojn Gozo kaj Comino.
La historio de Malto estas miloj da jaroj antaŭ nia erao. Oni komencis konstrui la plej malnovajn megalitajn templojn ĉirkaŭ 3600 a.K., do ili estas pli malnovaj ol la egiptaj piramidoj, kvankam malpli allogaj al turistoj. Tra la venontaj jarcentoj, Malto estis sub la regado de Fenicioj, Antikva Romo, Araboj, Reĝlando de Sicilio, Maltaj Kavaliroj, kaj Granda Britio, kaj ĉiuj lasis siajn spurojn tie. La ĉefurbo Valletta estas unu granda historiaĵo. Kun 320 objektoj, ĝi estas la plej dense historia areo en la mondo. Ĝi ankaŭ estas granda pasaĝer kaj komerĉaveno, kie enkuras grandaj ŝipoj, vojaĝantaj ĉefe en la Mediteranea Maro.
La realigo de projektoj Erasmus+ ne nur rilatas al eksterlandaj ekskursoj, sed ankaŭ implikas multajn devojn, komencante, kompreneble, de bone difinita ideo, tra plenumo de multaj dokumentoj antaŭ, dum, kaj post la fio de la agado. Oni devas trovi bonan organizon ricevantan aŭ kunlaborantan, bone plani la buĝeton, strebe sekvi la gvidilon de la programo Erasmus+, kaj plenumi ĉiujn postulatajn kondiĉojn specifitajn en la financa kontrakto, kaj atingi la celojn deklaritajn en la propono. Grandega defio estas skribi finan raporton, ĉar oni devas pruvi, ke la mono estis elspezita konforme al la intenco kaj dokumentita laŭ la uniaj kaj naciaj principoj de librotenado. La sukceso, atingita per la akiro de pozitiva opinio de la Nacia Agentejo kaj poste per la realigoado de la projekto, donas grandan kontentecon al la aŭtoroj kaj nepre neforgeseblajn edukajn, kulturajn, kaj integraciajn spertojn al la tuta partoprenanta grupo en la entrepreno.
Bożena Kocyk
→ Ligo al la prezento de Marysia Baran
→ Ligo al prezentoj afiŝitaj en la Google-nubo (valida ĝis la fino de februaro 2024)
Ĉiujare en decembro esperantistoj tutmonde tre solene festas la “Zamenhofajn Tagojn”. La festado memoras la naskiĝon de Ludoviko Zamenhof la 15an de decembro 1859 en Bjalistoko, kreinto de la lingvo kaj ideo de Esperanto.
Ankaŭ la Centro de Interkultura Edukado dediĉis sian decembran klub-renkontiĝon al Ludoviko Zamenhof kaj Esperanto. Grandega surprizo por la tridek kelkaj partoprenantoj estis la apero de… Ludoviko Zamenhof. La jubilanto adresis kelkajn korajn vortojn al la ĉeestantoj.
La festado de la naskiĝotago de L. Zamenhof prenas diversajn formojn inter esperantistoj. Ekzistas mallongaj unutagaj aŭ kelkhoraj ceremonioj kun intima karaktero kaj ofte ankaŭ malfermaj eventoj por larĝa spektantaro. En pli grandaj centroj de la esperanto-movado la festado povas daŭri plurajn tagojn. Dum la ceremonioj okazas kunvenoj kaj prelegoj pri la vivo kaj agado de L. Zamenhof, integraj renkontoj kun tradicia naskiĝtorto, metado florojn ĉe monumentoj, ekspozicioj de libroj en esperanto (originalaj kaj tradukitaj), filmmontradoj, koncertoj, teatraj spektakloj, konkursoj, ekskursoj. Krom tio, esperantistoj “kunvenas” ankaŭ en virtualaj renkontoj. Ofte la festado de la “Zamenhofa Tago” estas ankaŭ okazo por prezenti la judan kulturon, ĝian signifon en la vivo de nacioj, urboj…
Ni spektis la spektaklon titolitan “Tiaj vilaĝoj jam ne ekzistas”, prezentitan de la grupo “Stelulinoj” (aktiva ĉe SUTW). En la spektaklo partoprenas koleginoj esperantistinoj kaj ĝi enkondukas ĉiujn en unu el la aspektoj de la agado de nia CEM, prezentante la diversecon de la juda kulturo.
La sekva punkto de la renkontiĝo estis prezento de la biografioj de esperantistinoj el Nowy Sącz – Stanisława Tyrkiel, Maria Kosiaty, kaj Maria Budacz. Tiuj personoj aktiviĝis en la Pola Esperanta Asocio en Nowy Sącz ekde la sesdekaj jaroj de la pasinta jarcento ĝis la komenco de la 21-a jarcento, kaj ili tre aktive partoprenis en la esperanto-klubo ĉe la Urbocentro de Kulturo. Grava rolo estis ludata de Stanisława Tyrkiel, kiu skribis kronikojn de la lokala PZE kaj Esperanto-Klubo. Tiuj kronikoj estas valoraj dokumentoj, ilustrantaj la agadon de la esperantistoj el Nowy Sącz, kaj ili estis transdonitaj al la Regiona Muzeo en Nowy Sącz . La informo pri la konsento inter la Centro de Interkultura Edukado kaj la Regiona Muzeo pri la donaco ankaŭ estis signifa parto de la renkontiĝo.
La solena renkontiĝo de lCEM dediĉita al la kreinto de esperanto finiĝis per la manĝado de la tradicia naskiĝtorto.
Informoj pri agoj de esperantistoj rilataj al la decembra festo de “Zamenhofaj Tagoj” povas esti troveblaj ĉe la retejo de Eventa Servo (“eventa servo”). La retejo kolektas kaj disvastigas informojn pri esperanto-okazaĵoj tutmonde. La Evento Servo estis kreita en 2017.
La ideo de kreado de interreta paĝo informanta pri esperanto-eventoj tutmonde venis de brazilo Fernando Chayani. Chayani venas el malgranda urbo, kie loĝas malmultaj esperantistoj kaj kie malofte okazas esperanto-renkontoj. De tie la ideo krei servo, kiu ebligas similajn personojn partopreni en esperanto-okazaĵoj. En aprilo 2019, Chayani transdonis la servon al Universala Esperanto-Asocio (UEA), kaj ekde tiu tempo kaj UEA kaj TEJO rekomendas Eventa Servo kiel lokon por disvastigi informojn pri mondajj, naciaj, kaj lokaj esperanto-eventoj, kiel kongresoj, renkontoj, kursoj, kaj aliaj.
Tradukis per AI Bożena Kocyk
Post feriadaj vojaĝoj anoj de la Centro de Interkultura Edukado revenis al siaj okupoj en la Urba Kulturdomo. Mardaj kaj ĵaŭdaj kursoj pri Esperanto, gvidataj de la volontulino Jolanta Kieres donas ŝancon al lernantoj plibonigi la lingvon .Ankaŭ “studentinoj ” de la Universitato de Tria Aĝo aliĝis al tiuj grupoj.
Gravaj eventoj en CEM estas ĉiumonataj , lundaj, klubaj renkontoj en kiuj partoprenas ĉirkaŭ 30 personojn. Dum la oktobra renkonto partoptrnantoj de 108-a Universala Kongreso rakontis pri vizitado en Torino, kie la kongreso okazis, pri Milano kaj Aosta Valo.
Kun granda admiro ili rememoris “la miraklon de naturo”- la Postojna Kavernojn en Slovenio, kiujn ili vizitis revenante al Pollando.
La sekva renkonto en nia klubo okazis la13-an de novembro 2023.Tiu ĉi renkonto estis dediĉita al la 105-a datreveno de la reakiro de sendependeco de Pollando. Dum la renkonto, ili prezentis filmitan spektaklon “Kun literaturo, poezio kaj kanzono al 100 jaroj de suverena Pollando”. Tiu ĉi programo estis realigita en 2018, kaj ĝi estis prezentita kelkfoje en diversaj lokoj, ekzemple en la Urba Centro de Kulturo “Sokół”, la Urba Kulturdomo, la Centro de Lernejoj nomita laŭ W.Orkan en Marcinkowice, kaj ankaŭ en Varsovio en la Ministerio de Familio, Laboro kaj Socia Politiko.
Por la grupo , kiu agis en tiu ĉi program o, la nova rigardo estis “momento de rememoro”, kaj tiuj, kiuj spektis ĝin unuan fojon , havis la ŝancon ekkoni nekonatan aspekton de la agado de CEM . Tamen ĉiuj, kune kun la aktoroj kantis legionajn kantojn, kiuj estis parto de la spektaklo.
Bożena Kocyk
Kelkaj rimarkoj de la Universala Kongreso de Esperanto en Torino.
Je la fino de julio kaj komenco de aŭgusto 2023 okazis la 108-a Universala Kongreso de Esperanto en Torino. Al kelkaj homoj ĝi estis grandega (pli ol 1200 personoj), dum al aliaj ne tre granda kiel konsiderante centra eŭropa urbo. El Pollando venis kelkdek homoj, kaj el Nowy Sącz alvenis malgranda aŭtobuso kun 15 personoj, kio montriĝis tre komforta solvo, ĉar ebligis aldonajn ekskursojn, ekzemple la Postojnaj Grottoj en Slovenio.
La temo de la kongreso estis “Migrado – kuniĝo de homaj valoroj,” tre grava en Eŭropo. En Italio estas forta esperanta komunumo, kio montriĝas per ĉiujare organizataj italaj kongresoj. Do, ili zorgis pri riĉa programo kaj bonaj organizaj kondiĉoj.
Ĉio okazis en la granda kampuso de la Politeknika Universitato de Torino, kie studas proksimume 36,000 studentoj. Multaj partoprenantoj loĝis en studentaj domoj proksime al la kongrescentro, ne tre lukse, sed malmultekoste. La konferenca centro kun multaj klimatizataj salonoj ebligis paralelan kondukon de multaj prelegoj kaj koncertoj. Ĝeneralaj ceremonioj okazis en la salono nomita “Zamenhof,” en la konstruaĵo de antaŭa fervojoreparejo, bela kaj nun destinita por kulturaj eventoj.
La unua granda koncerto estis la nacia vespero. Bedaŭrinde, ĝi estis ankaŭ granda desiluziĝo al la plimulto da homoj. Artistoj, grupoj, kaj prelegantoj ne elvokis pozitivajn reakciojn de la publiko. Malsukcesaĵo estis prelego pri la verkisto Dante kaj recitatado de fragmentoj el la “Dia Komedio” en diversaj lingvoj, kiu estis bonege aŭskultonta de fakuloj kaj interesuloj pri la temo, sed ne en la nacia vespero. La vespero finiĝis per prezentado fare de magiisto, kies ruzoj estis videblaj eble nur en la unuaj du vicoj, sed ne en postaj dekoj.
Aliaj ĝeneralaj eventoj estis sukcesaj kaj de la bona nivelo. La escepta duopo de komikistoj, Georgo Handzlik kaj Saŝa Pilipowicz, prezentis kelkajn novajn skeĉojn, el kiuj la plej amuza estis “Ekskurso,” pri tio , kiom da problemoj kaŭzas la telefona, duon-automata sistemo de ekskursorezervado.
Koncertoj, kiel ĉiam, plezure estis aŭskultataj. Ne mankis veteranoj kiel Kajto, Michael Bronŝtajn, JomO, Kimio, kaj ankaŭ novuloj kiel Grazià Barboni kaj Birda Flut triopo.
Granda atrakcio estis balo en ĝardenoj de la reĝa palaco, senpage alirebla por ĉiuj interesitoj.
Kiel kutime, parto de la kongresoj estas kursoj pri Esperanto, la ebleco pasigi esperantajn KER ekzamenojn , kaj kursoj de la itala lingvo Oni povis lerni ne nur pri la lingvo, sed ankaŭ pri Italio dum kelkaj prelegoj, ekzemple “Etruskoj – la aborigenoj de Italio” aŭ “Maria Montessori – granda pedagogino”, fama en multaj landoj pro sia unika eduka sistemo por infanoj.
Esperantistoj, kiuj jam observis la aŭkcion dum antaŭaj UK-oj, ne forgesis ĝin ankaŭ ĉi-foje. La organizantoj trovis bonan posteulon por ke anstataŭu prof. Tonkin (pro sanaj problemoj li jam ne povas fari la aŭkcion), nome Boriso Mandriolo. Lia aktora voĉo kaj amuzaj komentoj gajnis la simpatiojn de la publiko, kaj permesis kolekti bonan sumon por subteni la 109-an kongreson en Tanzanio.
Nia pola, eminenta esperantisto Roman Dobrzyński preskaŭ ĉiutage montris siajn filmojn kaj aldonis komentojn pri sia riĉa agado en esperanta movado tra la mondo kaj pri interesaj lokoj, kiujn li vizitis.
La regiono Piemonto estas aparte vidinda, do estis organizitaj ekskursoj al ĉiuj plej interesaj lokoj. Nia grupo, havante sian propran veturilon, planis viziti Milanon kaj la Aostan Valon, inkluzive de la urbon Aosta kaj la fortikaĵon Fenis, atingante la piedon de la Mont Blank.
En Milano ni komencis per la “Lasta Vespermanĝo” de Leonardo da Vinci, pri kiu oni devas antaŭe rezervi biletojn, kaj kvankam la tempo por admiri la freskon estas nur 15 minutoj, la amaso da vizitantoj estis granda. La sekvanta loko estis la muzeo de La Scala, kie oni povis sidiĝi en la logio kaj iommete sentiĝi kiel dum operprezento. Kiom da artistoj deziras prezentiĝi tie, kaj kiom da famaj spektantoj jam okupis lokojn en la scektantejo. Milano estas plejparte La Katedralo kun centoj de puntaj skulptaĵoj ornamaaaj la tutan konstruaĵon. Sed la plej grandan impreson faras ne la internaj partoj, sed la promenado sur la vojetj de la tegmento, kie oni povas vidi tiujn artefektaĵojn de tre proksime.
Evidente, ni ankaŭ vizitis Turinon, estante tie. En la kapelo, kie la “Turina Mortintotuko” estas konservata, la plej fama tuko en la mondo, oni povis rigardi filmon pri ĝi en la pola lingvo. La originala mortintotuko estas montrata nur dum tre gravaj ekleziaj festoj.
Ekzistas du lokoj, de kie estas bela vido de la urbo. Unu estas la baziliko Superga, kun kupolo de 75 metroj alta kaj kripto kun 62 tomboj de la fama Savoya familio. La alia estas Mola Antonelliana (tio estas, turo), kiu estas fakte la simbolo de la urbo en ĉiuj turizmaj materialoj pri Torino.
Sportentuziasmuloj trovos tie la Olimpian stadionon, la stadionon de Juventus Turino, kaj la aŭtomobiluloj konas, la Fiat-fabrikon, kaj aliaj homoj povus senti la kafon en la muzeo Lavazza.
Bedaŭrinde, la kongreso daŭras nur unu semajno. Tio iom mallongas por partopreni en la programo kaj ekskursadi.
Bożena Kocyk
En Siedlce okazis ĉi-jare, de la 20-a ĝis la 23-a de julio, la 40-a Kongreso de Pola Esperanto Asocio (PZE). Ĝi estis nekompareble multnombra, kaj plue ĝin honorigis, per sia ĉeesto pli ol 90-jara nepo de Antoni Grabowski, Zbigniew Antoni Kruszewski, al kiu honoran PZE membrecon estis donita. CEM estis reprezentita de tri esperantistoj. Ĉio okazis en la ĉambroj kaj la konstruaĵo de la biblioteko de la siedlea Universitato pri Natursciencoj kaj Humaneco.
Kiel kutime, estis interesaj prelegoj, ekzemple de la redaktoro de “Pola Ret Radio”, Maciej Jaskot, pri “Zorgu pri nia lingvo.” La rilatoj kun Siedlce de Ada Sikorska-Fighiera estis prezentitaj de Roman Dobrzyński, kiu ankaŭ familie rilatis kun tiu regiono. Esperantistoj en Siedlce solene festis kune kun ĉiuj partoprenantoj la 115-an datrevenon de sia esperanta movado. Estis kunkantado kun Halina Różanek kaj jubilea blank-verda torto.
La blinda poetino el Vroclavo, Halina Kuropatnicka Salamon, legis siajn poemojn. Kaŝi kaj Wojtek Ławnikiewicz donis koncerton en Esperanto kaj la pola kaj lingvo. Kun lokaj gvidantoj ni vizitis la plej gravajn lokojn kaj monumentojn de Siedlce, konante la figuron de la meritplena por la urbo princino Aleksandra Ogińska. Ne nur la urbo sed ankaŭ la ĉirkaŭaĵoj estis interese prezentitaj per pasiulo de historio kaj fotografio, kaj profesie vicdirektoro de la Regiona Muzeo en Siedlce, Sławomir Kordaczuk.
En la lasta tago, John Magessa el Tanzanio tre interese rakontis pri Aruŝo, urbo je la piedoj de Kilimandĝaro, kie okazos la venonta Universala Kongreso de Esperanto. Por la kongreso de PZE en la 2024 jaro invitis nin Ŝwiętosław Fortuna al Kalisz.
Bożena Kocyk
Edukaj okupoj ni finis dum junio. Tio nie signifas, ke finiğis ankaŭ agado de Centro Internacia Edukado dum feriado. Dum julio okazis multe da gravaj eventoj por Esperanta medio.
Grava por ni okazaĵo estis renkonto okaze de 80 jara naskiğtago de Jola Kieres, nia longjara instruistino de Esperanto lingvo, Jola estas granda amikino kaj propagandistino de lingvo, ši jam de kelkdek jaroj estas prezidantino de Eperanto Klubo en Nova Sončo, male, ši estas unu el fondantinoj de Centro Internacia Edukado, kaj nun estas vice prezidantino de tiu ĉi organizaĵo. Krom tio ši gvidas Senioran Klubon de Kuracistaro če Distrikta Kuraca Ĉambro en Nova Sonĉo. Ŝi estas ankaŭ aktiva studentino de Universitato de Tria Ağo, kaj kun granda vervo aktoras kolektive kun teatra grupo „Steletetoj”. Jola estas granda vojağagantino, ši multe wojağas tra mondo.
Ni čiuj admiras intelektan kaj fizikan aktivecon de Jol. Pri ši oni povas diri, ke ši estas grandioza homo kaj grandioza kolegino. Ši kreis en nia asocio esceptan, neripeteblan, familian etoson ,kaj čiuj anoj de Klubo komplete (30 personoj) partoprenis šian jubilean feston. Estis multege da bondeziroj, floroj, toastoj, kanzonoj. Pola lingvo interplektis kun Esperanto lingvo. Kelkaj horoj de renkontiğo pasis en gaja kaj amika, familia etoso.
Ni čiuj deziras al nia jubilantino multe da feliĉaj jaroj, eternan bonformon, kaj senpaŭzan bonhumoron – saman, kian ğis nun ŝi havas. Feliĉan vivon 100 jarojn Jola !
Krom tio dum julio fariğis 40 Pola Esperanta Kongreso en Siedlce. Partoprenis ğin delegitaro de CIE konsistantan el – Jolanta Kieres, Bozena Kocyk, Marian Kocyk.
