jarek
La 4-an de novembro 2024 okazis plia kluba kunveno de la membroj de la Centro de Interkultura Edukado (CEM). Novembro, monato de la datreveno de la reakiro de sendependeco de Pollando post 123 jaroj da okupacio, estis taŭga momento por organizi kunvenon rilatan al tiu ĉi grava evento.
Komence de la kunveno, la prezidanto de CEM, Bożena Kocyk, dankis la partoprenantojn de la projekto „Scio de fremdaj lingvoj vastigas horizontojn” pro ilia engaĝiĝo kaj fruktodona kunlaboro. La fina raporto de la projekto estis tute aprobita, kio ebligis la translokigon de la lasta pago, 20% de la projekto-valoro, de la Nacia Agentejo al la konto de la asocio.
En la plua parto de la kunveno, ni aŭskultis enkondukan parolon kaj spektis filmon preparitan de nia kolego Jarosław Szewczyk pri Bronisław Piłsudski, frato de Józef Piłsudski.
Bronisław estis ekzilito kaj etnografo, kiu studis la popolojn kaj kulturojn de Proksima Oriento, precipe la Aina popolo. Pro sia partopreno en atenco kontraŭ caro Aleksandro la 3-a, li estis kondamnita al mortpuno, kiu poste estis ŝanĝita al ekzilo kaj punlaboro en Saĥaleno. Li edziĝis al parencino de ainua estro, kun kiu li havis du infanojn.
Japana esperantisto Teruo Matsumoto, kiu loĝis en Pollando, ankaŭ interesiĝis pri la figuro de Bronisław Piłsudski. En la filmo aperis li mem, kaj kiel vicprezidanto de la Pola Asocio de Esperantistoj, Matsumoto ofte rakontis pri Bronisław dum esperantistaj kunvenoj.
La kunveno finiĝis per komuna kantado de patriotaj kantoj kun akordiona akompano de nia kolegino Alicja Skalska.
Bożena Kocyk
Laŭ la statutaj postuloj kaj regularoj pri la agado de neregistaraj organizoj, la 07.10.2024 okazis la Ĝenerala Asembleo de la Membroj de CEM, en kiu oni elektis la estraron por la venonta trijara oficperiodo kaj informis pri la laborplanoj por la venonta jaro. La estrara konsisto ne ŝanĝiĝis. La nomoj de la membroj estas publikigitaj en la retejo de CEM.
Nova persono, Ewa Merha, aliĝis al la Revizia Komisiono. Alicja Skalska denove estis elektita kiel prezidantino, kaj Zofia Homoncik kiel membro. Kadre de la statutaj agadoj, la kursoj de Esperanto kaj angla lingvo, same kiel la monataj klubkunvenoj, daŭros. Ni invitos interesajn gastojn aŭ niaj membroj prezentos proprajn prelegojn.
Oni informis pri la ekspozicio planata por la jaro 2025 de la Muzeo de la Sądecka Tero en kunlaboro kun CEM en la Galica Urbo, dediĉita al Esperanto. En la kadro de lingvo-turismaj ekskursoj, estas planata vojaĝo al Toruno, kie ni renkontiĝos kun lokaj esperantistoj, kaj ankaŭ vojaĝo al la Internacia Esperanto-Kongreso en Brno, Ĉeĥio, en julio 2025.
Ni instigas ĉiujn aktive partopreni en la agadoj de nia asocio.
Bożena Kocyk
La 24-an ĝis la 31-an de aŭgusto en Montecatini Terme apud Florenco okazis la naŭdeka kongreso organizita de Itala Esperanto Federacio. En ĝi partoprenis pli ol 200 personoj, el kiuj la dua plej granda nacia grupo estis poloj.
La programo estis, kiel kutime, riĉa: seriozaj kaj malpli seriozaj prelegoj, atelieroj, koncertoj, kaj vasta elekto de ekskursoj. La ĉefa temo de la kongreso kaj samtempe la temo de la ĉefa seminario estis “Esperanto por lingva kaj interkultura kompeten”. Ĝin gvidis Duncan Charters, prezidanto de UEA ekde 2019, kaj profesorino de la Universitato Adam Mickiewicz en Poznano, Ilona Koutny.
Bedaŭrinde, la Interlingvistikaj Studoj pri Esperanto gvidataj de la profesorino ĉi-jare finas sian agadon. Ankaŭ Arkones – Artaj Esperanto-Tagoj en Poznano okazis la lastan fojon. Do, du gravaj elementoj en la Esperanto movado malaperis el la kalendaro de eventoj.
El la multaj prelegoj, oni povis elekti, ekzemple, “Esperanto en Madagaskaro” de Ulrich Matthias aŭ “La reala situacio en Ukrainio” spertoj kaj pripensoj” de Evheno Kovtonjko. Ĉiutage matene en la parko okazis jogaj ekzercoj kaj meditadoj gvidataj de Clarissa Sabatini (vespere ŝi ankaŭ ludis harpon, gitaron kaj kantis). La vesperoj, tradicie dediĉitaj al muziko, estis pliriĉigitaj de tiaj gigantoj kiel JoMo, franca kantisto kaj gitaristo, kiu entuziasmigis ĉiujn al danco kaj kanto, kaj “Kajto”, nederlanda paro, kiu ludis multajn instrumentojn kaj kantis ne nur en Esperanto.
Domaĝe, la lasta koncerto, kiu fermis la kongreson, estis tro serioza kaj havis tiel ambician muzikan-poezian repertuaron, ke multaj homoj forlasis la spektaklon dum ĝi. Iel, ŝajnas, ke italaj esperantistoj ne komprenas (la sama afero okazis dum la Universala Kongreso en Torino), ke la kongresanoj estas tre diversa, internacia publiko, ne nur amantoj de tre serioza muziko kaj simbolisma, malfacila poezio. Plejparte ili atendas pli malpezan distron, kio tamen ne signifas malaltan nivelon.
La kongreso tamen plenumis sian plej gravan rolon integrante la Esperantan komunumon kaj donante ŝancon por renkonti novajn kaj malnovajn konatojn. Ni esperu, ke ne mankos homoj, kiuj havos sufiĉe da entuziasmo, forto kaj tempo por organizi tiajn eventojn.
Bożena Kocyk
De la 18-a ĝis la 21-a de julio 2024, kvar personoj de nia Esperanta Asocio partoprenis la 41-an Polan Kongreson de Esperanto en Kalisz. La honoraj patronoj de la Kongreso estis: la Urbestro de Kalisz, Krystian Kinastowski, kaj la rektoro de la Universitato de Kalisz, profesoro Andrzej Wojtyła. La kongreson organizis la esperantista grupo de Kalisz.
La unua tago de la kongreso, ĵaŭdo la 18-a de julio, komenciĝis per ekskurso. Ĉiuj kongresanoj (150 personoj) havis la eblon viziti la Kastelon de la Czartoryski-princoj en Gołuchów kaj promeni tra la parko ĉirkaŭanta la konstruaĵojn, kaj poste vidi Russów, kie troviĝas bieno, en kiu naskiĝis Maria Dąbrowska. Posttagmeze ni partoprenis piknikon en la universitata komplekso. Dum la pikniko oni povis aŭskulti la grupon “Kajto”, kiu venis el Nederlando kaj kantis en Esperanto, lude al diversaj instrumentoj. Belan tenoron ankaŭ kantis Wojciech Ławnikowicz. La muziko estis akompanata de grupaj dancoj kaj komuna amuziĝo. Ĉirkaŭ la 21-a ni revenis al la loĝejo. En nia kazo, tio estis la studenta hejmo “Bulionik”.
Vendredo, la 19-a de julio, estis la tago de la oficiala komenco de la Kongreso. Post la bonvenigo de la invititaj gastoj kaj partoprenantoj de la Kongreso fare de Robert Kamiński, prezidanto de la Estraro de PZE, la inaŭguran prelegon faris profesoro Krzysztof Walczak. Post li, ĉe la piano ludis Aleksandra kaj Julia Czajka. Post mallonga paŭzo, ĉiu partoprenanto povis aŭskulti elektitajn prelegojn, kiuj okazis en la ĉefa aŭditorio de la Universitato de Kalisz, kaj kies temoj estis rilataj al la historio de Kalisz, la esperanta movado en ĉi tiu urbo, aŭ Ludwik Zamenhof mem kaj lia ideo krei universalan lingvon. Ĉirkaŭ la 18-a horo, en la aŭditorio okazis koncerto de la ĵazbando de Maciej Fortuna, kaj vespere en la urbocentro de Kalisz denove ludis la grupo “Kajto”.
Sabato, la 20-a de julio, komenciĝis per vizitado de Kalisz. De la 9-a ĝis la 13-a ni vidis kun gvidanto la ĉefajn historiajn konstruaĵojn de la urbo kaj plantis memorigan kverkon en la urba parko. Posttagmeze, en la studenta hejmo “Bulionik”, okazis pluaj dudekminutaj prelegoj, kies temoj estis tre diversaj. Vespere estis planitaj prezentoj de esperantistaj organizoj, kies reprezentantoj ĉeestis la kongreson. La unua estis la Centro de Interkultura Edukado el Nowy Sącz, kiu prezentis sian lastatempe finitan Erasmus+ projekton titolitan “Scio de fremdaj lingvoj disvastigas horizontojn”. Je la fino de la vespero en la studenta hejmo koncertis: Wojciech Ławnikowicz, Maria Getko, “Kajto” kaj Świętosław Fortuna.
Dimanĉo, la 21-a de julio, estis la lasta tago de la Kongreso. Post matenmanĝo, inter la 10-a kaj 13-a, Bożena kaj Marian Kocyk prezentis prelegon pri la Universala Esperanta Kongreso en Torino en 2023. Ĉirkaŭ la 13:30, Robert Kamiński resumis la Kongreson kaj dankis la partoprenantojn el Pollando kaj eksterlando, same kiel la organizantojn.
La Kongreso en Kalisz faris al ni grandan impreson. Impone estis la efika organizado kaj administrado de la 150-persona grupo de partoprenantoj. La diverseco de la prelegoj, la komunaj koncertoj kaj amuziĝoj kreis okazon por interesaj konversacioj, ebligis konatiĝi pli proksime kun aliaj homoj kaj krei novajn kontaktojn ne nur kun polaj esperantistoj, sed ankaŭ kun tiuj, kiuj venis al la Kongreso el Francio, Germanio, Slovakio kaj Italio.
Tradukita de AI
De la 31-a de majo ĝis la 2-a de junio 2024 okazis la XXXV-a Krakova Esperanto-Tagoj, en kiuj partoprenis dekoj da homoj, inkluzive de granda grupo de membroj de la Centro de Interkultura Edukado. Estis ankaŭ eksterlandaj gastoj el Slovakio, Hungario kaj Germanio.
Du programeroj estis preparitaj de partoprenantoj el Nowy Sącz, kio montras la grandan aktivecon de nia asocio:
1. Prelegon pri la realigo de la Erasmus+ projekto pri plenkreskula edukado, kiu temas pri la moviĝemo de la estraro kaj volontuloj, kadre de kiu okazis dusemajna kurso de la angla lingvo en Malto. La projekto titolita „Fremdaj lingvoj larĝigas horizontojn” preparis Bożena kaj Marian Kocyk.
2. La teatra grupo „Gwiazdeczki” prezentis spektaklon „Tiaj urbetoj jam ne ekzistas”, riĉigante la kulturan parton de la renkontiĝo.
Dum du tagoj ni aŭskultis multajn interesajn prelegojn, spektis filmojn de Roman Dobrzyński pri la Inkaoj kaj Oomoto en Japanio, aŭskultis koncertojn, poeziajn verkojn, kaj komune kantis esperantajn kantojn akompanate de Halina Róźanek per akordiono kaj Wojtek Ławnikiewicz per gitaro.
Kun speciala atento ni spektis la prezenton de la juna esperantisto Tymoteusz Smoliński pri sovaĝaj, manĝeblaj plantoj kreskantaj en Pollando, kune kun belaj fotoj kaj degustado de tiuj plantoj.
Magda Tatara prezentis informojn pri la agado de ILEI – Internacia Ligo de Esperantistaj Instruistoj, kaj pri interretaj programoj en Esperanto de Pola Retradio parolis Barbara Pietrzak.
Estis ankaŭ raporto pri restado en Tuluzo kaj ekspozicio pri la vojaĝoj de esperantistoj tra la mondo. Laŭ tradicio, pastro Gmyrek celebris meson en Esperanto, kaj la trian tagon okazis ekskurso al Niepołomice kaj ĝia ĉirkaŭaĵo.
Volontemuloj povis aĉeti librojn kaj Pola Esperantisto.
Ni havis do plian okazon renkonti malnovajn amikojn kaj konatiĝi kun novaj.
Bożena Kocyk
De la 10-a ĝis la 14-a de aprilo 2024, 21-persona grupo de membroj de nia Asocio iris en ekskurson al Szczecin. La celo estis ne nur viziti la urbon, sed ankaŭ renkontiĝi kun la lokaj esperantistoj kaj prezenti la agadojn de ambaŭ kluboj.
La vojaĝo pasis rapide kaj komforte, ĉar ni vojaĝis en dorma vagono. Danke al tio, tuj post alveno, ni povis komenci realigi la planitan programon. Ni estis tre agrable surprizitaj, kiam ĉe la stacidomo en Szczecin bonvenigis nin la lokaj esperantistoj, svingante verdan flagon.
Post irado al luksa hotelo kaj mallonga ripozo, ni ekkonis la urbon. Nia gvidanto estis nia kolegino esperantistino – Bernadetta Wiewiórska. Ni vizitis la Kastelon de Pomeriaj Dukoj kaj pli bone konis la historion de tiu tre interesa regiono. Poste, ni havis la plezuron trinki kafon ĉe la 22-a etaĝo de la PAZIM-konstruaĵo.
Posttagmeze ni iris al la Książnica Pomorska (kultura institucio kaj centra biblioteko de Okcidenta Pomerio) por renkontiĝi kun la lokaj esperantistoj, kio permesis al ni dividi interesajn kaj amuzajn rakontojn pri la agado de ambaŭ kluboj. Tio estis tre agrable pasigita tempo.
La sekva tago ankaŭ estis dediĉita al ekskurso, ĉi-foje al la Maritima Scienca Centro, kie nia gvidanto estis la kolego esperantisto – Andrzej Jabłoński. Li laboris sur ŝipoj kiel garantienĝeniero, do li perfekte konas la realaĵojn de la mara vivo. Ni ĝojis, ke ĉe tiu loko estis kun ni tia fakulo. Por ni, homoj el la montoj, estis okazo koni, kvankam iomete, la atmosferon, la karakteron de la laboro kaj vivstilon de homoj ligitaj al la maro.
Vespere ni iris al la fama Filharmonio de Szczecin. La koncerto estis ravanta, klasika muziko – Mozart kaj Beethoven. Ni ankaŭ havis okazon viziti tiun originalan konstruaĵon.
La sekvan tagon ni pasigis en Międzyzdroje. Unue ni vizitis la Parkon de Miniaturoj, kie estas prezentitaj famaj konstruaĵoj de la baltaj landoj. Ni promenis en la centro de la kuracloko, sur la molo, kaj kompreneble ni provis, kiel gustas mara fiŝo.
En la lasta tago de la ekskurso, s-ino Halina Różanek kondukis nin al promenado en la parko Jasne Błonia nomita laŭ Johano Paŭlo la 2-a. Tie estis monumentoj rilatantaj al Szczecin, inter ili la monumento de Helena Majdaniec – kantistino el Szczecin, konata pro la kanto “Rudy rydz”. Ni ankaŭ admiris la instalaĵojn de Hasior kaj la amfiteatron.
Por danki pro la gvidado tra vizitataj lokoj kaj pliriĉigo de nia restado, ni invitis niajn gvidantojn – szczecinanojn al solena, adiaŭa tagmanĝo. La agrable pasigita tempo rapide finiĝis, kaj ni devis reveni al Nowy Sącz.
Traduko Bożena Kocyk
Je la renkontiĝo ni aŭskultis tre interesan prelegon titolitan “Moderna kaj Nuna Arto – Tempaj Kadroj, Genealogio, Kaj Arto-Direktoj. Muzeoj de Moderna kaj Nuna Arto” prezentita de Magdalena Jaksa Chadaj.
La prelegantino estas la absolvento de la Fakultato de Skulptado de la Krakova Akademio de Belartoj. Ŝi ankaŭ studis ĉe la Instituto de Eduko de Instruistoj nomita post Władysław Spasowski en Krakovo. Ŝi kreas en la sfero de ceramiko, desegno, pentrado, scenografio, poezio, kaj instruis en la artofakultatoj de lernejoj en Nowy Sącz. Ŝi estas laureatino de multaj premioj.
Magdalena kondukis nin en tre fascinata vojaĝo tra stiloj kaj tendencoj en moderna arto komencante de la 1860-aj jaroj kaj la unuaj nigrablankaj fotoj, pasante tra la verkoj de la impresionistoj, postimpresionismo, punktismo, kubismo, simbolismo, futurismo, ekspresionismo, fovismo, orfismo, hiperrealismo, kaj fine la abstrakcio en pentraĵo, skulpto, kaj arkitekturo en la nuna arto datita de la fino de la Dua Mondmilito.
Ni eksciis pri la laborĉambroj de artistoj kiel Edgar Degas, Henry Matisse, Claude Monet, Pablo Picasso, Wiliam Turner, Georges Seurat, Vincent van Gogh, Paul Cezanne, Wassily Kandinsky, Salwador Dali, Andy Warhol, kaj multaj aliaj, kaj ekzemplojn de ilia filozofia pensado pri arto.
• Mi esperas, ke ĉiuj miaj verkoj havas delikatan kaj plezuran bloveto de printempo, sen malkaŝi, kiom multe da laboro ili foje kostis al mi.
• Malgraŭ studado kaj lernado, ni devas ĉiam kultivi en ni la originan naivecon.
• Arto estas trompo, kiu malkaŝigas al ni la veron.
• Vi ne komprenos arton, ĝis vi ne komprenos, ke en arto 1+1 povas doni ĉiun nombron krom 2.
• Mi pentras objektojn laŭ miaj pensoj pri ili, ne laŭ kiel mi ilin vidas.
En la prelego estis aparta mencio pri polaj artistoj kiel Józef Chełmoński, Kazimierz Malewicz, Olga Boznańska, Aleksander Gierymski, Władysław Podkowiński, Stanisław Stanisławski, Tamara Łępicka, Stanisław Wyspiański, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Jerzy Nowosielski, Władysław Hasior, Wojciech Fangor, Robert Kusmirowski, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, kaj aliaj.
Fine de la prelego, ni eksciis pri ekzemploj de arkitekturaj kreoĵoj en moderna kaj nuna arto kaj poste la aŭtoro prezentiĝis liston de interesaj muzeoj, kie ni povus pliprofundigi nian scion pri la temoj de la prelego.
Integra parto de la nuna arto estas ankaŭ tridimensiaj instalaĵoj kaj urbarto, reprezentata ekzemple per Banksy aŭ Justyna Posiecz-Polkowska aŭ per la kreintoj de interesaj muraj pentraĵoj el Nowy Sącz, kiel ekzemple Mgr Mors, Nupz, Blew, Dase, kaj Kont.
La vojaĝo tra la mondo de arto elvokis grandan intereson inter la partoprenantoj.
Rilate al la prelego de Magdalena, nia kolego Jarek Szewczyk prezentis elektojn de “kreaĵoj” de Artefarita Inteligenteco, kiu dinamike montras sian prezenton en la arta merkato. La multflanka trejnado de neuronaj retoj kaŭzis, ke pentristoj, grafikistoj, skulptistoj, poetoj, kaj muzikistoj ricevis neantaŭviditan konkuradon de “maŝinoj”, kiuj, enkomence per unuopa “prompto” – mallonga skriba aŭ voĉa ordono – povas krei “verkojn” dignajn je majstroj en nur kelkaj sekundoj.
Malgraŭ kritikaj opinioj de artekspertoj, tiu ago prezentas neantaŭviditan minacon por homaj kreantoj, precipe ĉar la kreaĵoj de la maŝinoj sukcese eniris artaĵojn.
Aldone, minacon prezentas ankaŭ la inundado de dezinformoj en la formo de fotoj, voĉaj raportoj, kaj filmoj kreitaj per algoritmoj de Artefarita Inteligenteco, kiuj prezentas falsajn eventojn en la mondo de politiko, kulturo, aŭ en sociaj kaj moralaj sferoj (falsaj okazantaĵoj).
En la sekvanta renkontiĝo ni koncentriĝos pri konversacioj kun diversaj modeloj de AI kaj pri la takso de iliaj kreaĵkapabloj aŭ kapabloj “pensi”, kompareblaj kun la procezoj de homa pensado.
Tłum. Bożena Kocyk
W ramach realizacji projektu Erasmus + w Sądeckiej Bibliotece Publicznej odbędzie się prezentacja opisująca pobyt grupy z CEM na kursie języka angielskiego na Malcie.
Zapraszamy
Bożena Kocyk
La 19-a de februaro okazis nova klubrenkontiĝo en la Centro de Interkultura Edukado. Krom aktualaĵoj kiel membrecaj kotizoj kaj planata ekskurso al Szczecin, la programo enhavis prelegon de familjara kuracisto kaj prelegon pri novaj teknologioj.
Doktoro Zofia Kopacz prezentis multajn gravajn informojn rilatajn al pacientoj, precipe pri la organizo de baza sanzorgo, pacientaj rajtoj koncerne direktiloj al medicinaj esploroj kaj al specialistoj, principoj de medikamento-refundiĝo, kaj ŝi diskutis pri dietaj suplementoj.
Kolego Jarosław Szewczyk, prezentante novajn teknologiojn al homoj super 60 jaroj, priskribis modernajn eblecojn por ke sendu bildojn, filmojn kaj aliajn dosierojn per uzo de smartfono kaj Google-aplikaĵoj, per generitaj ligiloj kaj uzante la Google-nebulon. La sekvanta parto de la prelego estos pri la sama temo, uzante komputilon kaj interretajn foliumilojn.
Bożena Kocyk
Kion donas al ni Erasmus plus ?
Daŭrigante nian kunlaboron, post la morto antaŭ kelkaj monatoj de Halina Komar, la longtempa prezidantino de la Centro de Interkultura Edukado en Nowy Sącz, la asocio decidis ree apliki pri financoj el la programo Erasmus+ en la sektoro “Edukado de Adultoj”.
La titolo de la projekto estas “Scio pri Fremdaj Lingvoj Plilargas la Horizontojn“.
Dum la lastaj dekelkaj monatoj novaj personoj aliĝis al la asocio, kiuj, krom la intereso pri Esperanto, ankaŭ volas plibonigi siajn kapablojn en la uzado de la angla lingvo, kio tre utilas en la nuntempa mondo, ankaŭ por esperantistoj. Tio estas grupo, kiu renkontiĝas dum kelkaj jaroj ĉe konversaciaj lecionoj en la urba biblioteko de Nowy Sącz, kiun mi (B. Kocyk) gvidas .
Kune kun la polinstruistino Małgorzata Piluch ni skribis proponon al la Nacia Agentejo pri financado de partopreno en anglalingva kurso en Malto por grupo de 16 personoj. Malgraŭ la fakto, ke Malto estas malgranda lando kun nur 0,52 milionoj da loĝantoj, ĝi specialiĝis en diversaj specoj de lingvokursoj. Tie estas 42 mondrenomaj lernejoj, kaj la oficialaj lingvoj estas la malta kaj la angla.
La propono estis tre bone taksita kaj akceptita, rezulte de kio okazis du-semajna vojaĝo en oktobro 2023, en kiu partoprenis membrojn de la estraro kaj aktivegajn membrojn de la asocio. Kondiĉo estis almenaŭ elementara scio de la angla lingvo.
Ni ekstarigis kunlaboron kun la Institute of English Language Studies jam en la etapo de la projekta skribado , tio estis en januaro 2023. Ili konsentis enigi sian lernejon kiel ricevantan organizon, kio signife plimultigis la merita valoro de la propono, kaj aldone donis sufiĉe da tempo por detalaj konsentoj. Ĉi tiu lernejo funkcias pli ol 35 jarojn, proponante ĉirkaŭ 20 diversajn kursojn de la angla lingvo kaj dungante 150 kvalifikitajn instruistojn.
La progresoj en la angla lingvo permesos al ni pli profundigi internacian kunlaboron, plenigi la retan paĝaron per anglaj tradukoj kaj disvastigi Esperanton ankaŭ en la anglalingvaj medioj. Antaŭ la vojaĝo ĉiu devis plenigi retan teston kaj partopreni mallongan intervjuon kun instruisto el la lernejo, al kiu ni vojaĝis, uzante la Zoom-aplikaĵon, kio helpis en la taksado de la lingva nivelo. Surloke, en la lernejo, ni estis asignitaj al 4 grupoj: de la malplej al la plej progresemaj. La grupoj estis tre diverenigataj ne nur pro aĝo (kvankam la junuloj forte superis), sed ankaŭ nacie. Estis aŭskultantoj el Sud- kaj Mezameriko, Azio, Afriko kaj Eŭropo. Tra la muroj de la lernejo, studentoj el pli ol 40 landoj pasis. Dum la lecionoj ni lernis multajn interesajn aferojn pri la landoj de niaj kunstudentoj.
Ankaŭ nia teamo, reprezentanta la asocion, vekis grandan intereson pro sia aĝo kaj la maniero de financado per la uniaj fondosoj. Do, ni havis la ŝancon rakonti al la junularo pri Esperanto, kiel la ĉefa kampo de nia agado. Tio estis tute nove por ili. Ili deziris aŭdi, kiel sonas frazoj parolataj en Esperanto kaj al kiu lingvo ili eble povas simili.
La agado de la asocio mem estis ankaŭ interesa, ĉar en tiu etapo de sia vivo la junularo ankoraŭ ne serĉas ŝancojn engaĝiĝi en iniciatoj per kiuj ili povus disvolvigi siajn eksterprofesiajn interesojn en diversaj sciencaj kaj kulturaj kampoj.
Alia epizodo rilata al Esperanto estis la interparolo, kiun mi havis kun unu el la instruistoj dum konversaciaj lecionoj. Tiu pli aĝa sinjoro estas Iranano de naskiĝo kaj kredanto de bahaismo. Lia familio devis foriri el Irano antaŭ multaj jaroj pro persekutado de la muslimanoj Bahaanoj suferis persekutadon de la komenco de ilia religio tio signifas de 19-a jarcento. Li studis tiam en Britio, nun loĝas en Malto, kaj lia familio disiĝis tra la mondo kaj neniam revenis al Irano. En la pasinteco, la bahaaanoj serĉis lingvon, kiu bone funkcius por ilia internacia komunumo. Ilia elekto falis sur Esperanto.
La bahaanoj estas ĉirkaŭ 5 milionoj en la tuta mondo, kaj la administra kaj spirita centro troviĝas en Haifo, Israelo. La ideon de Esperanto inter la bahaanoj propagandis en la intermilita tempo Lidia Zamenhof, filino de Ludwik Zamenhof. Ŝi iĝis bahaano en 1926, kaj en 1937 ŝi estis sendita al Usono, kie ŝi instruis Esperanton kaj bahaajn principojn. Ĵus antaŭ la milito, ŝi revenis al Pollando kaj pereis en koncentrejo en Treblinka, kune kun sia fratino Zofia. La instruisto, pri kiu temas, bone konas la regulojn kaj historion de Esperanto, same kiel gravajn figurojn de la esperanta movado. Li demandis pri detaloj de nia agado.
Post tre intensivaj lecionoj (6 ĉiutage) posttagmeze kaj semajnfine, ni havis tempon por eksplori Maltan kaj ĝiajn insulojn Gozo kaj Comino.
La historio de Malto estas miloj da jaroj antaŭ nia erao. Oni komencis konstrui la plej malnovajn megalitajn templojn ĉirkaŭ 3600 a.K., do ili estas pli malnovaj ol la egiptaj piramidoj, kvankam malpli allogaj al turistoj. Tra la venontaj jarcentoj, Malto estis sub la regado de Fenicioj, Antikva Romo, Araboj, Reĝlando de Sicilio, Maltaj Kavaliroj, kaj Granda Britio, kaj ĉiuj lasis siajn spurojn tie. La ĉefurbo Valletta estas unu granda historiaĵo. Kun 320 objektoj, ĝi estas la plej dense historia areo en la mondo. Ĝi ankaŭ estas granda pasaĝer kaj komerĉaveno, kie enkuras grandaj ŝipoj, vojaĝantaj ĉefe en la Mediteranea Maro.
La realigo de projektoj Erasmus+ ne nur rilatas al eksterlandaj ekskursoj, sed ankaŭ implikas multajn devojn, komencante, kompreneble, de bone difinita ideo, tra plenumo de multaj dokumentoj antaŭ, dum, kaj post la fio de la agado. Oni devas trovi bonan organizon ricevantan aŭ kunlaborantan, bone plani la buĝeton, strebe sekvi la gvidilon de la programo Erasmus+, kaj plenumi ĉiujn postulatajn kondiĉojn specifitajn en la financa kontrakto, kaj atingi la celojn deklaritajn en la propono. Grandega defio estas skribi finan raporton, ĉar oni devas pruvi, ke la mono estis elspezita konforme al la intenco kaj dokumentita laŭ la uniaj kaj naciaj principoj de librotenado. La sukceso, atingita per la akiro de pozitiva opinio de la Nacia Agentejo kaj poste per la realigoado de la projekto, donas grandan kontentecon al la aŭtoroj kaj nepre neforgeseblajn edukajn, kulturajn, kaj integraciajn spertojn al la tuta partoprenanta grupo en la entrepreno.
Bożena Kocyk
→ Ligo al la prezento de Marysia Baran
→ Ligo al prezentoj afiŝitaj en la Google-nubo (valida ĝis la fino de februaro 2024)
